Het Zwarte Cross-gevoel, maar dan bij de publieke omroep

Het begon eigenlijk met een luxeprobleem. ‘De stapel met originele ideeën was zo groot dat we het niet meer kwijt konden op onze festivals’, zegt Pieter Holkenborg. Hij is creatief projectleider bij Feestfabriek Alles Komt Goed BV. De Feestfabriek is de organisator van onder meer de Zwarte Cross, inmiddels het grootste festival van Nederland. Vorige week werd bekend dat de Feestfabriek een online platform begint: Stamppot. De plek op internet voor ‘minidocumentaires, bizarre verhalen, exclusieve livesessies, columns, DIY-stunts, videoreportages, interviews, onnodige tests, beeldende kunst, absurdisme, sport, muziek en allerlei andere denkbare zin en onzin.’

Buiten de bubbel van gevestigde media

Toen het online platform eenmaal bedacht was, zo vertelt Holkenborg, kreeg de organisatie de smaak te pakken. Zouden deze ideeën niet ook geschikt zijn voor landelijke radio en tv? Dus werd een heuse omroepvereniging opgericht en meldde Stamppot zich ook als aspirant-omroep bij het Commissariaat voor de Media. ‘We hebben er weleens eerder over gefilosofeerd. En je hebt maar één keer in de vijf jaar de kans, dus nu dachten we: doorpakken. Laten we het proberen’, zegt Holkenborg.

We denken dat de database van de NPO wel wat kan worden opgevrolijkt met mensen uit andere streken

Het platform en de omroep hebben de ambitie zich te richten ‘op het oneindige universum buiten de bubbel van de gevestigde media’. Dat is een kreet die partijen als Powned en Ongehoord Nederland zich een beetje hebben toegeëigend, geeft Holkenborg toe. ‘Daar associëren we ons helemaal niet mee.’ De Achterhoekers vinden niet dat er iets mis is met de gevestigde media, ze denken alleen iets te kunnen toevoegen. ‘Een beetje zelfspot en optimisme. Wij hebben het idee dat sommige discussies of sentimenten vooral in de media leven, of worden gebruikt om kijkers te trekken. En we denken dat de database van de NPO wel wat kan worden opgevrolijkt met mensen uit andere streken van het land.’

Stamppot is ook ‘wars van influencers’. Dat is met een knipoog, zegt Holkenborg, maar het zegt wel iets over de Achterhoekse mentaliteit. ‘Sociale-mediaprofielen van bekende influencers draaien vooral om uiterlijk vertoon. Die fake jetset-wereld, daar zijn we wars van. Wij pretenderen niet hip of heel knap te zijn, we blijven echt onszelf.’

Potentiële leden verleiden

Om mee te dingen naar een plek bij de publieke omroep, heeft de vereniging in december 50.000 betalende leden nodig. 220.000 kaarten verkocht de organisatie de afgelopen jaren voor de Zwarte Cross, met een bezoekersaantal van 65.000 per dag. Je zou zeggen: 50.000 trouwe fans die 7,50 euro willen betalen, moeten niet zo moeilijk te vinden zijn. Holkenborg: ‘Als ze onze festivals leuk vinden, is de kans groot dat ze wat we gaan uitzenden ook leuk vinden.’

Afgelopen zaterdag, de dag waarop in een wereld zonder coronavirus het crossterrein De Schans weer zou zijn omgetoverd tot de ‘kermis zoals God het bedoeld heeft’, was een eerste livestream te zien op Stamppot.tv. De organisatie hoopte het aantal leden daarmee een eerste slinger te geven. De tussenstand wil Holkenborg nog niet geven. Uit ervaring met bezoekersaantallen weet hij hoe makkelijk cijfers een eigen leven gaan leiden. De komende maanden zal Holkenborg zich richten op de werving. ‘We krijgen veel complimenten, maar ook vaak de vraag: wat gaan jullie precies doen?’ Het is volgens hem daarom van belang inhoudelijk wat meer prijs te geven en zo mensen enthousiast te krijgen voor een lidmaatschap.

Feestfabriek-gevoel

De Mediawet bepaalt dat publieke omroepen onafhankelijk zijn van commerciële bedrijven. Als Stamppot genoeg leden heeft en de omroep een officiële status krijgt, zal het zich dus moeten losmaken van de Feestfabriek. Dan moet er een ledenraad komen, een omroepbaas en zelfs een andere naam. Blijven het originele idee en de Feestfabriek-identiteit in dat geval nog behouden? Holkenborg denkt van wel. Hij hoopt een club gelijkgestemden bij elkaar te krijgen die het ‘Feestfabriek-gevoel’ snappen. En als het even kan, wil Holkenborg zelf ook graag betrokken blijven: ‘Ik ben niet geschikt voor de bestuurlijke wereld, dus ik word geen omroepbaas, maar een plek in de ledenraad zou ik wel leuk vinden.’

Als het gaat om behoud van identiteit, is het natuurlijk ook de vraag of de belofte ‘alle denkbare en ondenkbare onzin’ wel past onder de paraplu van de publieke omroep. Holkenborg erkent dat de ambities nog kunnen stuklopen op de concrete plannen, ook als ze de 50.000 leden op tijd halen. ‘Ook voor ons is het een avontuur, we zullen het meemaken.’ Maar het online platform komt er sowieso, vanaf februari 2021. Een Achterhoeker zou zeggen: ‘vaak bu-j te bang’ – wat zoiets betekent als ‘wie niet waagt, wie niet wint’.

Foto: de Zwarte Cross in 2015 (Marco Derksen)