Luchtige snack of zware kost: waar kun je online video het beste voor inzetten?

‘Er is nou eenmaal een aantal dieren waar mensen altijd graag naar kijken,’ zegt Laura Cuppen, samensteller video van NU.nl. ‘En ze kijken ook graag naar dronebeelden. Dus als je een dronevideo over haaien hebt, weet je dat dat een hit wordt.’ Dat geldt ook voor video’s over extreem weer. ‘Mensen willen toch zien hoe groot de hagelstenen zijn die tijdens een storm in Utrecht zijn gevallen.’
Maar dat dieren en hondenweer haast gegarandeerde kliks opleveren, betekent niet dat serieuzere onderwerpen dat niet kunnen. Dat bewijzen buitenlandse pioniers op online-videogebied keer op keer. Denk aan de serie reportages van Vice over het kalifaat van IS. Alleen al op Youtube zijn die tientallen miljoenen keren bekeken. Of denk aan de uitlegvideo’s van Vox, die honderdduizenden kijkers trekken, zelfs bij een nogal onsexy onderwerp als de handelsoorlog tussen de VS en Europa.

Politiek

Het soort video’s dat het AD maakt, is heel anders dan die van Vice of Vox. Maar een zwaarder onderwerp als politiek is niet per definitie ongeschikt voor online video, vindt ook chef video van het AD Bouke van der Veer. ‘Binnenkort willen we weer meer met politiek experimenteren. Maar qua format is het wel een uitdaging.’ Je moet het persoonlijker maken, zegt hij. ‘Dus als er een politiek besluit genomen wordt maken wij een portret van twee, drie minuten van iemand die daar bijvoorbeeld door getroffen wordt.’
Ook bij NU.nl vinden ze politiek absoluut een onderwerp voor video. Laura Cuppen: ‘Als premier Rutte net een uitspraak heeft gedaan en wij vinden het belangrijk dat mensen kunnen zien hoe hij het zegt, dan plaatsen we die ook. Ook als misschien maar 5.000 mensen het bekijken.’

Stockmateriaal

Wat meespeelt bij het maken van zwaardere video-onderwerpen, naast politiek bijvoorbeeld ook economie, is dat die minder snel visueel aantrekkelijk beeldmateriaal opleveren. En bij video ben je al beperkt, meer dan bij tekst; er moeten beelden beschikbaar zijn. Uiteraard zijn die er genoeg van politici, maar op een persconferentie, parlementair debat of in scène gezet fotomoment ben je gauw uitgekeken als het alleen maar obligate beeldvulling is.
Is er geen interessant materiaal, dan kan je er beter geen video van maken, zegt Laura Cuppen: ‘Een politieke crisis zoals in Duitsland is niet echt geschikt voor een video. Dat geldt eigenlijk altijd voor problemen tussen personen. Dan zou je heel geforceerd naar stockmateriaal moeten zoeken.’ Een uitlegvideo maken over hoe Nederland fungeert als belastingparadijs kan dan weer wel, vindt Cuppen, omdat de visuele component je kan helpen het beter te begrijpen.
Het AD heeft beelden genoeg beschikbaar om video’s bij talloze onderwerpen te maken. Dat is volgens Bouke van der Veer het probleem niet. ‘We krijgen beeld van allerlei partijen waarmee we in de regio samenwerken en bijvoorbeeld van Eurosport en Ziggo.’ Maar om stevigere onderwerpen boeiend te brengen, moet je als videomaker meer werk zelf doen: “Als je echt eigen producties wilt maken, zit daar wel een duidelijke praktische kant aan. Wil iemand op camera zijn verhaal doen, kun je bijvoorbeeld een wetenschappelijk onderzoek wel beeldend maken?’

Geplande actualiteit

En dan is er nog een probleem: video is per definitie veel arbeidsintensiever dan tekst. Als je een eigen productie wilt maken, loop je daarom altijd een beetje achter de feiten aan. Ook NU.nl krijgt daarmee te maken. Laura Cuppen: ‘Het heeft weinig zin om onze camjo naar zoiets als die aanrijding met een busje bij Pinkpop te sturen. Dan ben je te laat.’ NU.nl probeert wel om met eigen video’s dicht op het nieuws te zitten. ‘Recent was er nieuws over schurft in studentenhuizen. Toen hebben we in vier uur een geanimeerde uitlegvideo gemaakt. Maar dat is wel heel erg snel.’
Serieuze video’s maken is al lastig, actuele serieuze video’s maken is dat helemaal. Daarom kun je in eigen video’s het beste werken met geplande actualiteit: een video maken die af is op het moment dat iets actueel wordt. Dat geldt voor lichtere én zwaardere onderwerpen. Laura Cuppen: ‘Bij NU.nl blikken we heel veel vooruit. Dus we maken uitlegvideo’s over de rechtszaak tegen Holleeder, of wat bijzondere spelers zijn op het WK voetbal.’ Dat doen ze ook bij het AD. Bouke van der Veer: ‘Maar andersom ook, dat we na afloop duiding bieden, zoals met sportevenementen. Dat werkt erg goed.’
Foto door Mikhail Vasilyev via Unsplash