De Nieuwskaart moet regionale omroepen helpen om hun werk beter te doen

De Nieuwskaart is ontwikkeld binnen het Regiolab, een samenwerking van negen regionale omroepen die samen willen innoveren. Na de start vorig jaar zijn er drie projecten gestart, die allemaal draaien om datagedreven werken. Zo experimenteren de omroepen met gepersonaliseerde aanbevelingen op hun website en het A/B-testen van koppen, waar de laatste jaren veel nieuwsorganisaties mee bezig zijn geweest. Het derde project, de Nieuwskaart, valt op omdat het een concept is dat nog niet massaal wordt gebruikt.

Als regionale omroep ben je er om de hele provincie te bedienen. We wilden inzichtelijk krijgen of dat echt lukt

‘Als regionale omroep ben je er om de hele provincie te bereiken en te bedienen. Marc Veeningen, de voormalige hoofdredacteur van Omroep Gelderland, wilde inzichtelijk krijgen of dat ook echt lukt,’ vertelt Just Vervaart, manager van het Regiolab. ‘Daarom hebben we de Nieuwskaart ontwikkeld.’

Om niet heel lang te hoeven wachten op subsidiegeld of ingewikkelde samenwerkingsconstructies heeft Omroep Gelderland besloten het project uit eigen zak te betalen en daarmee ook meteen de proeftuin te zijn. Nadat het idee voor de Nieuwskaart een klein jaar geleden bedacht werd, zat het meeste werk in het op orde krijgen van de datacollectie. Er moest een dataplatform worden ingericht, dat werd geïntegreerd in de website en app van Omroep Gelderland. Dat was eind vorig jaar geregeld. In maart van dit jaar was vervolgens de eerste versie van de Nieuwskaart af.

De Nieuwskaart leegspelen

De redactie geeft bij elk artikel in het redactiesysteem aan waar het nieuws zich afspeelt. Tachtig procent van alle verhalen heeft een locatie, die worden allemaal op de Nieuwskaart getoond. Vervaart legt uit: ‘Op de redactie hangt een scherm met een kaart, waarop je kunt zien in welke gemeenten we de afgelopen zeven dagen niet zijn geweest. Het doel is om die kaart leeg te spelen.’ Als er een algemeen verhaal is over huizenprijzen, kan er bijvoorbeeld gezocht worden naar een voorbeeld in een plaats waar de omroep die week nog niet is geweest.

Per artikel kunnen we zien of lezers uit de hele provincie komen, of uit bepaalde regio’s

Daarnaast kan de kaart worden ingezet om te kijken of het beoogde publiek wel wordt bereikt. ‘Van 20 procent van de gebruikers krijgen we de locatie op basis van de GPS-data van hun telefoon. Deze data zijn geanonimiseerd en ook niet gekoppeld aan andere gegevens. Per artikel kunnen we zien waar de bezoekers vandaan komt: of ze uit de hele provincie komen of alleen uit bepaalde regio’s.’ De data zijn zowel per artikel als voor alle artikelen samen op de kaart weer te geven. De Nieuwskaart heeft een zoekfunctie om op onderwerpen te zoeken of andere filters aan te brengen. Daarbij heeft de redactie toegang tot data van de afgelopen drie maanden.

Effect

De grote vraag is natuurlijk: heeft de Nieuwskaart ook echt effect? Leidt deze ertoe dat Omroep Gelderland haar publiek beter bedient? Die vraag kan Vervaart helaas nog niet beantwoorden. ‘We hebben pas kort geleden concrete doelen gesteld,’ legt hij uit. ‘Eind juni hadden we na lang worstelen een versie waar we tevreden over waren. Toen we gingen testen ontbrak namelijk de optie om de data te laten zien in relatie tot het aantal inwoners. Arnhem en Nijmegen zijn grote steden, dus daar gebeurt meer en heb je meer publiek.’ Hierdoor lijken deze plaatsen oververtegenwoordigd, terwijl dat in de praktijk niet zo is: ze zitten in de middenmoot als je kijkt naar hoeveel nieuws daar gemaakt wordt ten opzichte van het aantal inwoners. Het tonen van absolute cijfers hielp daardoor niet goed genoeg bij het bereiken van één van de doelen van de kaart: de nieuwsgaring goed verspreiden. ‘Daarom zijn we de data anders gaan presenteren en kun je zowel relatieve als absolute cijfers zien.’

Vervaart ziet al wel dat de groep die de kaart heel actief gebruikt relatief klein is. Daarom krijgt de hele redactie elke dag e-mailnotificaties die een overzichtskaart laten zien. 

Toekomst

Op dit moment draait de Nieuwskaart, behalve bij Omroep Gelderland, bij RTV Oost en RTV Noord. Omroep West, RTV Drenthe en Omroep Zeeland komen daar binnenkort bij. Daarnaast is er al interesse in de kaart getoond vanuit België. De regionale omroepen hebben echter geen plannen om het in de markt te zetten.

‘Je zou wel kunnen nadenken of je dit open source wilt aanbieden. Het is gemaakt met publiek geld,’ zegt Vervaart daarover. Hij kan zich echter voorstellen dat de omroepdirecteuren dat niet zien zitten, omdat de kaart hun concurrentievoordeel is. Hoe groot dat voordeel daadwerkelijk is, zal de komende maanden duidelijk moeten worden.

Beeld: leesgedrag op basis van locatie (hoe groter de cirkel, hoe meer lezers) – bron: Nieuwskaart

Lees ook:

Follow the Money en regionale omroepen doen samen onderzoek in Noord- en Oost-Nederland
Ook in Engeland werken regionale journalisten samen – met 650 man maken ze samen onderzoeksverhalen