Willen mensen betalen voor lokaal nieuws? Het WeesperNieuws neemt de proef op de som
Nieuws | InnovatieUitgevers van lokale media lopen in Weesp de deur plat, vertelt hoofdredacteur André Verheul van het WeesperNieuws. Ze willen alles weten over ‘WeesperNieuws Extra’, dat de krant afgelopen najaar geleden introduceerde. ‘Ik ken geen ander voorbeeld van een lokale krant die eerst alleen gratis was, en nu een dubbel verdienmodel hanteert’, zegt Verheul. ‘We vinden het zelf een stoere stap.’
Het WeesperNieuws is de enige nieuwsbrenger in het historische vestingstadje (19.000 inwoners) en de omliggende dorpen. De krant valt er wekelijks gratis in de bus. Het meest opvallende lokale nieuwsthema is de naderende fusie met Amsterdam, die door het WeesperNieuws op de voet wordt gevolgd.
Inhoudelijke krant
Verheul: ‘We willen meer zijn dan een doorsnee huis-aan-huiskrant. Als je andere krantjes ziet springen je soms de tranen in de ogen. Vaak is het vooral persberichtjes knippen en plakken. Het is een moeilijke markt, maar wij proberen een inhoudelijke krant te maken, met journalisten die zélf achter het nieuws aan gaan.’
Zoals voor de meeste lokale media vormden advertentie-inkomsten lange tijd de brandstof die het WeesperNieuws draaiende hield. Nu deze inkomsten eerder dalen dan stijgen, staat het advertentiemodel onder druk, waardoor er regelmatig lokale kranten omvallen (onlangs nog twee uitgaves in Den Haag). Om zich onder die druk uit te worstelen gooide het WeesperNieuws het roer om. ‘We dachten: als wij vinden dat we zo’n goeie krant maken, dan moet de lezer daar toch ook iets voor willen betalen?’
Groenteboer
Sinds 1 oktober plaatst de redactie elke werkdag twee achtergrondartikelen achter een betaalmuur, plus op zaterdag een portret van een bekende Weesper. Abonnees ontvangen behalve onbeperkte toegang ook maandelijks een magazine waarin de beste WeesperNieuws Extra-artikelen gebundeld zijn. ‘Mensen vinden het soms toch fijn om iets in handen te hebben’, zegt Verheul.
De veranderingen betekenden een behoorlijke omslag in de werkwijze van de redactie (vier personen, 2,5 fte). Die moet nu ongeveer vier keer zo veel achtergrondstukken produceren als voorheen. Er kwam een freelancer bij om daarbij te helpen. ‘We moesten méér bieden dan we al deden. Als je iets eerst ruim vijfentwintig jaar weggeeft, krijg je er moeilijk nog geld voor, of je nou groenteboer bent of een krant maakt.’
Enkele recente voorbeelden van Extra-stukken zijn een stevig onderzoeksverhaal over een bordeel dat werd gerund vanuit een Weesper flat en een artikel over de oprukkende buxusmot. ‘De redacteuren vinden hun werk leuker geworden, want ze zijn meer met hun vak bezig.’
Etalage
Sommige lezers reageerden stuurs op de koerswijziging van het WeesperNieuws en vinden dat de gratis papieren editie erop achteruit is gegaan. Er staan er inderdaad iets minder achtergrondverhalen in de krant dan voorheen. Deze vrijgekomen ruimte wordt deels ingevuld om de artikelen die online te vinden zijn, in de ‘etalage’ te zetten.
Het concept ‘lokaal nieuws dat niet gratis is’ blijkt voor een deel van de lezers wennen
Ook was het concept ‘lokaal nieuws dat niet gratis is’ even wennen. Verheul: ‘We delen de links naar Extra-stukken ook op Facebook, en een van de reacties die we daarop kregen was: waarom plaats je het hier, want ik kan het niet lezen. Daar reageerden we op met: je kúnt het wel lezen, je zult alleen een abonnement moeten afsluiten.’ Wie dat laatste eenmaal doet, is zonder uitzondering tevreden, zegt de hoofdredacteur. ‘De abonnees die ik spreek zijn enthousiast over alle verdieping die ze nu krijgen. We hebben ook heel weinig afhakers.’
Driejarenplan
Doel is om binnen drie jaar 10 à 15 procent van de huishoudens in Weesp abonnee te maken. Dat zou neerkomen op minimaal 1.350 abonnementen. ‘Als dat lukt, hebben we een fantastische basis om onze journalistiek te laten voortbestaan. Na zeven maanden staat de teller voorbij de driehonderd, dus we liggen voor op schema. Er komen elke week nieuwe aanmeldingen bij.’
Bij een succesvol verloop is het de bedoeling om de pilot uit te rollen naar andere titels van uitgever Enter Media. Dat zijn De Gooi en Eembode, Nieuwsblad voor Huizen, Laarder Courant de Bel, DiemerNieuws, BussumsNieuws, NaarderNieuws en MuiderNieuws (waarvan de laatste drie een grote overlap in kopij hebben), gemaakt door tien journalisten en een handvol freelancers.
Onontgonnen terrein
WeesperNieuws/Enter Media begeeft zich op onontgonnen terrein, want over de bereidheid van Nederlanders om te betalen voor lokaal nieuws is weinig bekend. Brancheorganisatie NNP (Nederlandse Nieuwsblad Pers) laat weten dat de Weesper krant het eerste Nederlands huis-aan-huisblad is dat een model als dit uitprobeert.
Bij Verheul is het geloof in de missie vooralsnog groot. ‘Je ziet dat de belangstelling voor nieuws groeit, ook lokaal, en ook het belang ervan wordt door iedereen onderstreept. De lezer wil het dus wel. Alleen uitgevers hebben steeds grotere moeite om het te financieren. Er moet dus iets gebeuren.’