Hoe gaat het nu met de regionale samenwerkingsprojecten?

Wat er goed ging

Wat is het grootste succes dat deze drie projecten, die subsidie krijgen vanuit de Regeling Regionale Journalistieke Samenwerking, behaald hebben? Bart van Teeffelen is projectleider van Broeinest Brabant in Tilburg, dat journalistieke start-ups vanuit de Fontys Hogeschool faciliteert en koppelt aan regionale dagbladredacties.

Jonger publiek bereiken

“Het model van het Brabants Dagblad en Stutt kan ik succesvol noemen”, zegt Van Teeffelen. Hij bedoelt de samenwerking tussen de krant en de start-up Stutt, een videoproductiebedrijf. Stutt maakt video’s over actuele en maatschappelijke thema’s voor middelbare scholieren. Er zijn volgens Van Teeffelen enkele maanden overheen gegaan, maar het Brabants Dagblad maakt nu gebruik van Stutt, waardoor ze een jonger publiek kunnen bereiken. Andersom steunt het dagblad de start-up met kennis, kunde en marketing. Het fungeert als een soort van ‘modelsamenwerking’. Van Teeffelen: “We hebben inmiddels geconcludeerd: dit is een mooi voorbeeld van hoe het zou kunnen.”

Samenwerking tussen omroepen

De overstap van theorie naar praktijk is wat het Regionaal Nieuws Netwerk (RNN) aanwijst als grootste succes. RNN is gevestigd in Den Haag bij Omroep West, een van hun inmiddels bijna twintig partners. Het doel van RNN is de verschraling in de regionale en lokale journalistiek tegengaan door samenwerking te creëren tussen verschillende omroepen, vrijwillig en professioneel.
“We hebben veel partijen kunnen verenigen in het netwerk zoals het nu is”, zegt Renée Rijff, coördinator van RNN. Als voorbeeld noemt zij RTV Krimpenerwaard, Katwijk, Omroep Scheveningen en de Bollenstreek Omroep. Maar RNN is verder gegaan dan alleen uitwisseling van content en expertise tussen die partners. Op 7 oktober organiseerden ze voor het eerst de RNN Academy, een dag die maandelijks moet gaan plaatsvinden. 50 medewerkers van de lokale omroepen kwamen voor workshops, zoals presentatie voor radio of tv, voice-over, regie voor talkshows. “De dag is heel enthousiast beleefd. Uit de evaluaties kwam een waardering van gemiddeld een 8,7.”

Met Media Groep Limburg hebben we een van de belangrijkste partners ervan kunnen overtuigen dat ons idee de moeite waard is om in te investeren

Media Valley in Sittard richt zich op user generated content. Daarvoor ontwierpen ze het platform Samen, waar burgers hun verhaal kwijt kunnen. Nieuws komt zo van onderop, uit de samenleving zelf. “Ons grootste succes is dat Media Groep Limburg wil instappen in het platform”, zegt projectleider Raoul Boers. De extra slag die Media Valley wil maken is dat de berichten van burgers gebruikt gaan worden door professionele nieuwsmedia. Een ‘cross-over’ tussen professionele journalistiek en burgerjournalistiek noemt Boers het.
“Ik denk dat de verhalen van burgers op het platform interessant zijn en de kwaliteitsjournalistiek kunnen aanvullen.” Hij doelt op alledaagse gebeurtenissen die burgers opvallen: “Bijvoorbeeld werkzaamheden aan de Wilhelminasingel in Geleen die weken stilliggen.” Volgens Boers zouden dit soort berichten uit de samenleving vervolgens onderzocht kunnen worden door de redactie van De Limburger. “Misschien blijkt dan dat er problemen zijn met vergunningen.” Boers: “Met MGL hebben we een van de belangrijkste partners ervan kunnen overtuigen dat ons idee de moeite waard is om in te investeren.”

Wat er tegenviel

En wat is de grootste tegenvaller, of uitdaging, geweest? Van Teeffelen over Broeinest Brabant: “Ik had gehoopt dat we de organisatie en het programma een paar maanden eerder op de rit hadden gekregen. Van collega’s hoor ik wel dat zes maanden helemaal niet gek is, maar ik vind het heel jammer, want ik had het eerder gewild.”
Ook Media Valley ondervond wat opstartproblemen. Raoul Boers: “In het begin werd heel behoudend gereageerd door mogelijke partners. Er heerste wat kat-uit-de-boom-kijkerig gedrag, zo van ‘laat eerst maar eens zien wat jullie kunnen’.” Volgens Boers kan dat ook niet anders. “Iets nieuws is altijd eng, die reactie is heel menselijk.” Ze hebben er met man en macht aan moeten trekken om het idee van de grond te krijgen, maar die inzet is beloond. “We hebben ontzettend veel goodwill gecreëerd en succes geboekt met gemaakte producties”, zegt Boers. Met name op het gebied van verwachtingsmanagement heeft Media Valley veel geleerd. “Mediapartners moeten goed op papier zetten wat hun eisen zijn en wat ze verwachten.”

Er zijn commerciële omroepen die, heel begrijpelijk, zeggen: ik wil niet dat mijn onderwerpen gratis worden gebruikt door de publieke omroep

Volgens Renée Rijff van RNN is hun grootste uitdaging partners te laten zien dat Omroep West niet wil profiteren van lokale omroepen, als “een soort parasiet”. Dat moesten ze regelmatig benadrukken, vertelt Rijff. “We willen bereiken dat alle partners baat hebben bij de samenwerking en erop vooruitgaan.” Wantrouwen is volgens haar een groot woord, maar sommige partners waren er wel beducht voor dat Omroep West misschien de enige is die voordeel heeft bij de uitwisseling. Daarnaast is het zo dat in sommige gemeenten zowel een commerciële als een publieke lokale omroep is. “Voor RNN is het fijn als iedereen meewerkt, maar er zijn commerciële omroepen die, heel begrijpelijk, zeggen: ik wil niet dat mijn onderwerpen gratis worden gebruikt door de publieke omroep.”

De toekomstplannen

Een belangrijk speerpunt voor de toekomst is volgens Rijff het bedrijven van vraaggestuurde journalistiek, met behulp van Hearken. Omroep West, Alphen, Unity in Leiden en de Westlandse WOS en Den Haag FM krijgen een module op hun site waar het publiek vragen kan stellen. Vanaf half november gaan vijf stagiairs aan de slag met het maken van items op basis van vragen van het publiek. “We proberen zo journalisten uit hun ivoren toren te laten stappen en te laten luisteren naar het publiek, door met hen samen te werken.”

Mediawijsheidcampagne

Voor Media Valley is het stimuleren van journalistiek vanuit de lokale bevolking zelf het belangrijkste speerpunt voor de toekomst. “Ik pleit voor een fijnmazig netwerk van burgers door de hele provincie, die behoefte hebben aan hyperlokaal nieuws en het zelf ook willen brengen.” Hierom is Media Valley een mediawijsheidcampagne begonnen om burgers te leren hoe ze met de apparatuur die ze tot hun beschikking hebben, bijvoorbeeld een smartphone, journalistiek kunnen bedrijven. “We willen dat burgers hun democratische plichten en rechten ten volle kunnen uitvoeren en benutten volgens het principe van directe democratie: volledig en direct deelnemen in de maatschappij.”
Het allerbelangrijkste voor de toekomst van Broeinest Brabant is dat nieuwe start-ups gaan “groeien en bloeien”, vindt Van Teeffelen. Er zijn al gesprekken met nieuwe studenten. Daarnaast is Broeinest Brabant vanaf september gevestigd in een gebouw in de Tilburgse Spoorzone, een broedplaats voor ondernemers, maar waar ook de Persgroep, Universiteit Tilburg en Fontys Hogeschool inmiddels zitten. Van Teeffelen: “We zitten hier allemaal samen. De komende jaren moet dit uitgroeien tot een plek waarvan je weet, als ik een journalistieke start-up wil beginnen, is dit de plek.”
Foto door Julia Taylor