De desinformatiebestrijders van DROG adviseerden het Britse parlement

DROG is een groep deskundigen op het gebied van desinformatie, die zoveel mogelijk mensen immuun wil maken voor misleiding. Om dat te doen geven ze workshops op scholen en hebben ze een game ontwikkeld waarbij je in de huid van een nepnieuwsmaker kruipt. In Nederland was Slecht Nieuws al een succes, maar oprichter Ruurd Oosterwoud vertelt: ‘We gaan in het buitenland al beter dan in Nederland.’
Toen DROG in februari zijn game in het Engels uitbracht, ging die de hele wereld over. ‘We zijn in 305 verschillende media verschenen. We hebben een 5 minuten lang live interview op CNN gehad en zijn in alle Britse kranten aan bod gekomen, maar ook in bijvoorbeeld Pakistan, Chili en Brazilië hadden ze het over ons.’

Gordon Ramsay

Vooral uit Groot-Brittannië kwam bijzondere aandacht. ‘De studio van tv-kok Gordon Ramsay heeft gebeld of we iets met ze wilden doen. We grapten dat we dat wel zouden willen als Gordon ook voor ons zou koken, maar blijkbaar heeft hij ook een hele televisiestudio waar ze realityprogramma’s maken. Het is niet echt duidelijk wat ze nou wilden. Het ligt nu ook even stil, misschien was het gewoon een wilde gedachte.’
DROG deed wel al iets voor een andere grote Britse naam. ‘Er werd gevraagd of we ‘written evidence‘ voor onze aanpak konden leveren aan de commissie van het House of Commons. Dus we hebben gewoon het Britse parlement geadviseerd.’
Dat bewijs kon DROG leveren omdat het de data die het verzamelt via surveys in de game ook gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek. Een van de medewerkers werkt aan de universiteit in Cambridge. Een onderzoek van die universiteit toont, op basis van data van DROG, aan dat scholieren die eerst zelf nepnieuws hebben gemaakt, daarna gemakkelijker andere desinformatie herkennen.

Inhoud is niet de oplossing

Dat hij met DROG op het juiste spoor zit, zag Oosterwoud nogmaals bevestigd door een advies dat de High Level Expert Group van de EU onlangs uitbracht. ‘Zij vinden dat, in de strijd tegen desinformatie, academici moeten samenwerken met civiele organisaties, en dat de focus moet liggen op het verbeteren van de mediawijsheid van individuen, in plaats van op het censureren van inhoud.’
 

Debunking is te laat, daarom moeten we prebunken

Volgens Oosterwoud zijn inhoudelijke alternatieven voor desinformatie niet de oplossing. ‘Investeringen in onderzoeksjournalistiek zijn wel goed, maar daarmee neem je niet weg dat er desinformatie bestaat. Hetzelfde geldt voor factchecken. Volgens mij werkt dat juist averechts omdat je een foute boodschap herhaalt, waardoor mensen die onjuiste associatie onbewust nog een keer maken. Vandaar dat we zeggen: debunking is te laat, daarom moeten we prebunken.’ Oosterwoud wil dat DROG een ‘vaccin’ wordt tegen desinformatie.
De volgende stap die DROG wil zetten is het starten van samenwerkingen met organisaties in het buitenland, zodat die hun methode kunnen gebruiken voor het geven van workshops. Dat het in het buitenland beter gaat dan in Nederland betekent overigens niet dat het succes in de bakermat van DROG is uitgewerkt. ‘We zijn hier bijna overboekt met workshops.’

Foto: DROG-oprichter Ruurd Oosterwoud