Hoe jongeren ‘bij toeval’ het nieuws lezen op social media (en de gevolgen daarvan)
Nieuws |Het onderzoeksteam deed onderzoek naar ‘incidentele nieuwsconsumptie’ op sociale media. Hiermee doelen de onderzoekers op het bij toeval lezen van het nieuws. Dat betekent bijvoorbeeld Facebook checken in de rij voor de kassa of scrollen door de Twitterfeed in de sportschool.
50 Argentijnse jongeren tussen de 18 en 29 werden geïnterviewd. Vooral deze leeftijdsgroep is interessant, menen de onderzoekers, omdat uit eerder onderzoek blijkt dat incidentele nieuwsconsumptie zich vooral in deze groep voordoet. Uit de interviews moest duidelijk worden onder welke omstandigheden en waarom jongeren incidenteel het nieuws lezen, en welke consequenties hieraan verbonden zijn.
Op elk moment informatie zoeken
De onderzoekers wisten een aantal patronen te herleiden uit de interviews. Allereerst blijkt dat mobiele telefoons, veel meer dan andere ‘schermen’, een onmisbaar onderdeel zijn geworden van het dagelijkse leven van jongeren. Die telefoons stellen hen in staat om overal en altijd informatie op te zoeken. Dit verklaart ook waarom er volgens de onderzoekers geen sprake is van een voorkeur voor een specifieke tijd of plaats om op incidentele wijze het nieuws te consumeren.
Het lezen van nieuws op sociale media is volgens de onderzoekers vooral een ‘bijproduct’ van een grote stroom van informatie die jongeren op Facebook en Twitter tegenkomen. Incidentele nieuwsconsumptie draait dus niet noodzakelijkerwijs – en niet in de eerste plaats – om het nieuws zelf.
Weinig aandacht
Verder stellen de onderzoekers dat jongeren door deze grote stroom van informatie op sociale media met weinig aandacht en gefragmenteerd het nieuws lezen. Geïnterviewden zeiden zich vooral te richten op de kop van een artikel, de begeleidende afbeeldingen en de leads. Maar in de meeste gevallen klikken jongeren niet door naar de website van de nieuwsaanbieder.
Daarnaast wordt door incidentele nieuwsconsumptie op sociale media het daadwerkelijke nieuws uit zijn context gehaald. Een nieuwsbericht wordt namelijk niet als meer of minder belangrijk gezien dan andere informatie die jongeren tegenkomen. Het nieuws verliest zo haar ‘bevoorrechte’ plek, aldus de onderzoekers. Dit blijkt ook uit de manier waarop jongeren besluiten welk nieuws hun schaarse aandacht waard is: ze vertrouwen dan liever op het oordeel van hun kennissen dan op de media en journalisten die deze artikelen aanbieden.
Vraag voor vervolgonderzoek
De onderzoekers bespreken in mindere mate de beperkingen van hun onderzoek. Een vraag die nog door vervolgonderzoek beantwoord zou kunnen worden is of jongeren uit landen met een ander mediasysteem – zoals Nederland – op dezelfde wijze nieuws consumeren op sociale media.
Pablo Boczkowski, Eugenia Mitchelstein & Mora Matassi. “News comes across when I’m in a moment of leisure”: Understanding the practices of incidental news consumption on social media. New Media & Society
Wat zegt de wetenschap?
In de rubriek Wat zegt de Wetenschap? geeft Dirck de Kleer regelmatig een update van relevante wetenschappelijke publicaties over journalistiek.
Foto door Garry Knight