Nederland gaat mobiel

Door Paula Breuning en Piet Bakker

Nieuws in kranten en tijdschriften wordt niet alleen op papier geconsumeerd. Digitale platformen zijn steeds belangrijker. Maar niet alle platformen zijn even populair. Computers – laptops en PC’s – lijken zelfs minder belangrijk te worden. Tablets en telefoons daarentegen worden door steeds meer mensen gebruikt.

Dat blijkt uit de Media Standaard Survey (MSS) waarvan in februari 2016 de vijfde editie werd gepubliceerd. In dit onderzoek werken Nationaal Luisteronderzoek (NLO), Stichting Kijkonderzoek (KLO), Nationaal Onderzoek Multimedia (NOM) en de Verenigde Internet Exploitanten (VINEX) samen.

Hoe vaak mensen een krant of een tijdschrift digitaal lezen wordt niet gerapporteerd maar wel hoeveel mensen dat minstens één keer per jaar doen. Er is gevraagd naar alle soorten digitale content: dus op websites, digitale edities, replica’s en via apps.

Maar er is een wereld te winnen. Bij dagbladen ligt het gebruik tussen de 22% (tablets) en 27% (computers) in 2015; bij tijdschriften ligt het zelfs nog aanzienlijk lager: 16% van de Nederlanders gebruikte een computer voor tijdschriften in 2015, bij tablets en telefoons was dit 12%.

Kranten: minder computer, meer mobiel

Bij kranten wordt de computer minder belangrijk, in 2011 t/m 2013 ging dat nog om zo’n 33%, in de laatste twee jaar is dat gedaald tot onder de 30%. Het aantal mensen dat een tablet of telefoon gebruikt om kranten te lezen neemt snel toe, van 2 naar 22% voor tablets, en van 9 naar 24% voor telefoons. E-readers spelen nauwelijks een rol.

Mannen gebruiken de computer vaker dan vrouwen om de krant te lezen, bij alle leeftijden zien we een afname, maar die is het sterkst bij de jongste gebruikers. De middengroep (20-64) gebruikt de computer het meest, ook hoger opgeleiden gebruiken dit apparaat vaker voor de krant, maar ook hier neemt het in alle categorieën af.

Tablets worden bij alle groepen belangrijker om de krant te lezen, behalve bij de gebruikers onder de 34 jaar, daar is een lichte afname in 2015. Bij alle andere groepen is er een sterke stijging. Mensen tussen de 35 en 64 en hoogopgeleiden scoren het hoogst bij tablet-gebruik.

De telefoon is het medium voor 20- tot 34-jarigen om de krant te lezen. Er lijkt daar zelfs enige verzadiging op te treden.

Tijdschriften

Bij tijdschriften zien we ook een sterke toename van het lezen op digitale platformen, maar vergeleken met kranten gaat het om minder mensen. Bovendien neemt hier het aantal mensen dat de computer gebruikt nog steeds toe (van 10 tot 15%). Tablet- en telefoon stijgt van 2 naar 12%. Ook hier is de e-reader nauwelijks populair.

Bij alle groepen is er nog steeds een stijging van het aantal gebruikers. Op de computer zijn het meer mannen dan vrouwen die tijdschriften lezen, verschillen tussen leeftijdscategorieën zijn klein – behalve dat 65-plussers aanzienlijk lager scoren – terwijl er wel grote verschillen zijn als we naar opleidingsniveau kijken.

Als het om het gebruik van de telefoon gaat zijn er ook meer mannen die dat platform voor tijdschriften gebruiken, vooral jongeren tussen 13 en 34 gebruiken dit platform en midden- en hoogopgeleiden scoren ook hoger.

Tabletgebruik voor tijdschriften is relatief hoog bij mannen, 20- tot 65-jarigen en mensen die hoog zijn opgeleid. Maar in slechts twee groepen (35-49 en hoger opgeleiden) is het hoger dan 15%.

Bron: Media Standaard Survey, 2011-2015.

* Opleiding is als volgt gedefinieerd: laag (geen/basisonderwijs, LBO/VBO/VMBO), midden (MAVO MBO), hoog (HAVO/VWO bovenbouw, HBO/WO).