Uitgevers: de opmars der Belgen (en de aftocht van de Britten)

Nieuws |

Door Piet Bakker
Van de negen uitgevers die in 2000 actief waren in Nederland, zijn er in 2017 nog maar vijf over. Deze uitgevers hebben een bescheiden oplage: de Noordelijke Dagbladcombinatie (NDC), FD Media (Het Financieele Dagblad), Reformatorisch Dagblad, Nederlandse Dagblad en BDU (Barneveldse Krant). Samen hebben ze 12 procent van de betaalde Nederlandse dagbladoplage in handen.
De grote nieuwe spelers zijn Belgische uitgevers De Persgroep en Mediahuis. In de 21e eeuw verdwenen Wegener, PCM en TMG als zelfstandige uitgever – in 2000 beheersten zij nog de krantenmarkt. Het kleine Friesch Dagblad werd ingelijfd door de NDC. Apax (2004-2008) en Mecom (2006-2014) vertoefden maar kort op de Nederlandse dagbladmarkt, maar lang genoeg om grote schade aan te richten. Egeria paste op NRC Media tussen 2010 en 2014.

uitgevers marktaandeel 2000 2017
Dagbladuitgevers, betaalde oplage, 2000 2017

In 1999 betrad de eerste buitenlandse dagbladuitgever de Nederlandse markt, het Zweedse Metro International (in 2012 naar TMG). In 2003 ging Het Parool van PCM naar de toen nog onbekende Belgische uitgever De Persgroep en een jaar later ging de rest van PCM naar de Britse investeerder Apax. In 2006 betrad een tweede Brits concern de Nederlandse markt toen Mecom de Mediagroep Limburg kocht.
Als Mecom in 2007 ook Wegener overneemt is voor het eerst meer dan de helft van de Nederlandse dagbladoplage in buitenlandse handen. Dat verandert niet meer. De Britten blazen de aftocht in 2008 als Apax PCM aan De Persgroep verkoopt en in 2014 als Mecom de Wegener-kranten ook aan de Belgische uitgever overdoet.
Ondertussen is ook een tweede Belgische uitgever Nederland binnengeslopen. Concentra neemt de Mediagroep Limburg in 2014 over en moederconcern Mediahuis ontfermt zich een jaar later over NRC Media en in 2017 over TMG (De Telegraaf, Metro, Noordhollands Dagblad, Leidsch Dagblad, Haarlems Dagblad en Gooi- en Eemlander).
In 2017 is bijna 90 procent van de Nederlandse betaalde oplage in handen van deze twee Belgische uitgevers.
uitgevers marktaandeel binnen buitenland 2000 2017
Marktaandelen van binnen- en buitenlandse dagbladuitgevers (betaalde oplage) 2000 – 2017

Het aantal uitgevers in Nederland daalt gestaag. In 1980 waren dat er nog 25 maar dat aantal daalt tussen 1987 en 1997 rap van 24 naar 10 door de groei van Wegener, het verdwijnen van De Waarheid, de vorming van de NDC, de overname van de HDC-dagbladen door De Telegraaf en PCM die de NDU inlijfde.
Het blijft dan meer dan een decennium rustig, er komen zelfs uitgevers bij (Metro, De Pers, De Persgroep, Mecom) maar vanaf 2012 daalt het weer: De Pers verdwijnt, Metro gaat naar TMG, Friesch Dagblad naar NDC, Wegener naar De Persgroep, NRC en TMG naar Mediahuis.
Dagbladuitgevers (aantal) 1980 – 2017

 
De ‘grote twee’, De Persgroep en Mediahuis, beheersen de krantenoplage. Bij de verspreide oplage (2,7 miljoen, inclusief Metro en de gratis exemplaren die uitgevers verspreiden) is het aandeel van De Persgroep 48 procent en dat van Mediahuis 41 procent. Bij de betaalde oplage (2,2 miljoen) is dat verschil nog groter omdat Metro (en de forse gratis oplage van De Telegraaf) niet mee worden geteld: De Persgroep 53 procent, Mediahuis 35 procent.
De digitale oplage (450.000 exemplaren) is van een geheel andere orde maar de verhoudingen zijn grotendeels gelijk: 46 procent voor De Persgroep en 38 procent voor Mediahuis. FD heeft 7 procent van deze oplage in handen.
uitgevers marktaandelen 2017
Dagbladuitgevers marktaandelen print (verspreid en betaald) en digitaal (betaald), 2017

Bronnen: HOI, NOM, eigen onderzoek
Afbeelding: ‘Belgium Grunge Flag’ door Nicolas Raymound 

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.