Bert Hubert: ‘Minder afhankelijk worden van Big Tech? Heroverweeg dan ook Gmail’
Nieuws | De Voorspellers
Bert Hubert (50) heeft meerdere nieuwsbrieven over de tech-wereld en de politiek. Eerder was hij ondernemer en werkte hij voor de Nederlandse inlichtingendienst, onder meer als toezichthouder.
‘Veel onderwerpen blijven onderbelicht. Ook in mijn vakgebied, tech. Het is natuurlijk veilig om als krant het zoveelste artikeltje te schrijven over een politicus of popster, maar ik zou het mooi vinden als media vaker onderwerpen oppakken waar nog niemand over heeft geschreven. Eigenlijk zou ieder jaarverslag van belangrijke organisaties, tech of niet, goed uitgeplozen moeten worden.
Politici nemen vaak pas een standpunt in als een onderwerp in het nieuws is. Een beetje journalistieke aandacht kan al genoeg zijn. Zo ging het bijvoorbeeld bij de kinderpornoscanner. De EU wilde iedereens communicatie via berichtendiensten zoals WhatsApp kunnen volgen om kinderporno op te sporen. Experts, waaronder ik, hadden veel zorgen over privacy en veiligheid, maar politici bleven het voorstel steunen. Pas toen Nieuwsuur belde, distantieerden zij zich ervan.
Op vakantie
Het helpt ook niet dat de meeste media maar een of twee techjournalisten rond hebben lopen. Ik kan zien wanneer zij op vakantie zijn – dan is er gewoon minder technieuws. Kunnen er komend jaar niet een paar techredacteuren bij?
DPG Media is bezig een eigen advertentieomgeving op te zetten. Enerzijds goed, want de advertentiemarkt wordt nagenoeg volledig gedomineerd door Meta en Google. Maar aan de andere kant: is het echt beter om de hele dag getrackt te worden door DPG dan door Google?
Daarnaast wordt journalistiek er op die manier niet goedkoper op. Van de opbrengsten moet nu ook een hele vloot ander personeel betaald worden, denk aan sales- en accountmanagers. Zo gaat er steeds minder geld naar de journalisten die het product maken.
Afhankelijk van Gmail
Ook als je big tech voor advertenties niet meer nodig hebt, is er overigens nog altijd afhankelijkheid. Veel media gebruiken diensten als Gmail of Google Drive. Of denk aan samenwerkingsplatform Slack. Journalisten kletsen en grappen er in de rondte, en dat wordt allemaal opgeslagen in databases in de VS.
Dat is een enorm juridisch risico. Stel, een redacteur schrijft een kritisch stuk over een bedrijf en dat bedrijf spant een rechtszaak aan. Wat als dat bedrijf bij Google of Slack aanklopt en al jouw e-mails opvraagt? Big tech kan dan zeggen: hier is de mailbox. In de VS mag dat gewoon.
Onneembaar fort
In plaats daarvan zouden media software op eigen servers kunnen draaien. Dat hoeft helemaal niet zo duur te zijn en als die servers in Nederland staan dan heb je juridisch gezien een onneembaar fort. Voordat een rechter in Nederland de in beslagname van een server van een journalist goedkeurt, moet het echt over atoomwapens gaan.
Individuele journalisten raad ik af te proberen om zonder big tech te leven en werken, dat is een martelgang. Maar er zijn kleine stappen te zetten. Neem bijvoorbeeld een tweede telefoon die losstaat van je redactieomgeving en zet daar Signal op. Dat is redelijk veilig. Of word lid van een ondernemingsraad. Die hebben aardig wat invloed en kunnen eisen dat servers naar Nederland gehaald moeten worden.’
Portret: Chuan Ming Ong
De voorspellers 2026
Wat staat de journalistiek te wachten? We blikken vooruit op een nieuw jaar. Twaalf journalisten en andere mediakenners vertellen wat ze van 2026 verwachten. Bekijk ze allemaal.
