Casper Thomas over de Amerikaanse presidentsverkiezingen: ‘Mijn rol als correspondent is veranderd’

Nieuws | Journalistiek en maatschappij

Al ruim drie jaar brengt Casper Thomas (37) verslag uit van wat er gebeurt in de Verenigde Staten voor De Groene Amsterdammer en het Financieele Dagblad (FD). Vanuit Washington D.C. zag hij hoe het land onder president Trump steeds verdeelder werd. En toen moest COVID-19 nog komen. De wereldwijde pandemie sloeg hard toe in het land, met meer dan 200.000 doden tot gevolg. Nu de presidentsverkiezingen voor de deur staan, wordt het steeds duidelijker hoeveel er op het spel staat, zegt Thomas.

Hoe gaat het werk van een Amerika-correspondent eraan toe in tijden van corona?

‘Het is toch lastig, aangezien er nog altijd veel Amerikanen besmet raken met COVID-19. Ik ben de afgelopen weken op reportage geweest in enkele Amerikaanse staten zoals Pennsylvania, Maine en South-Carolina. Bij dat soort reizen hoort nu een soort risico-overweging: is het de trip wel waard? Als correspondent is het namelijk heel waardevol dat je nog altijd ergens je verhalen gaat halen. Die reportages in de aanloop naar de presidentsverkiezingen schetsen namelijk een genuanceerder beeld dan pakweg een paar peilingen. Maar gelukkig zijn De Groene Amsterdammer en het FD geen louter reportage-gedreven media. Ze brengen ook beschouwingen, interviews en analyses en dat kan perfect van huis uit. Vóór de crisis werkte ik trouwens ook al veel vanuit huis.’

Casper Thomas
Casper Thomas. Foto: Bob Bronshoff

Zijn je werkmethodes desondanks veranderd? Hoe benader je bijvoorbeeld mensen die je wil interviewen?

‘Zelfs al ben je op reportage, mensen zijn sneller geneigd om te zeggen: bel me maar op. Het verschilt per staat, in South Carolina bijvoorbeeld was het vrij makkelijk om mensen te spreken van een afstandje en met een mondkapje op. Maar in het algemeen is het moeilijker om mensen te pakken te krijgen. In gewone tijden kun je eens bellen als mensen niet op je e-mails reageren, maar als iedereen vanuit huis werkt en er niemand is die de telefoon opneemt, dan kun je blijven proberen. Het rechtstreekse gevolg voor de verslaggeving rond de presidentsverkiezingen is dat je nu nog moeilijker een overzicht krijgt van wat er on the ground gebeurt.’

‘De omgang met corona is hier overigens heel gepolitiseerd. Het is makkelijker om er met Republikeinen over te spreken dan met Democraten. De Republikeinen aanvaarden de ernst van de zaak minder en ook de noodzaak bij de invoering van bepaalde maatregelen verschilt heel erg per partij. Democraat Kamala Harris (kandidaat vice-president en running mate van Joe Biden, HC) gaat niet op campagne omdat een paar van haar medewerkers positief zijn getest op COVID-19. President Donald Trump gaat volop door ondanks dat hij het virus heeft gehad.’

Het worden sowieso atypische verkiezingen nu Amerikanen per post stemmen. Sommige experts, zoals historicus Fareed Zakaria, voorspellen dat de stembusgang zal vertragen. Hoe ga je als journalist om met die onzekerheid?

‘Ik heb wel contact met redacties daarover. Normaal is het zo dat je op verkiezingsdag gewoon de resultaten kunt publiceren. Maar nu houden we dus rekening met het feit dat het langer kan duren. Je wil dus niet vooruit lopen op een realiteit die zich nog niet gevormd heeft. Tegelijkertijd wil je mensen zo veel mogelijk informeren. Maar hoe doe je dat als het resultaat op zich laat wachten? Eigenlijk weet niemand dit. Nu de Amerikanen per post stemmen, klopt het standaard draaiboek dat klaarligt op redacties voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen gewoon niet.  Sommige staten tellen die stembrieven meteen, andere wachten met tellen tot de termijn om te stemmen afgelopen is.’

‘Als er toch een resultaat is op 3 november, dan betekent dat waarschijnlijk dat de Democraten met een ruime meerderheid hebben gewonnen. Ieder ander resultaat zal langer op zich laten wachten. Wat volgt is een lange onzekere periode, mogelijk tot in januari, waarin er mogelijk rechtszaken aangespannen zullen worden en hertellingen geëist zullen worden. Vroeger zei ik altijd: verkiezingen zijn het spannendst tot aan de verkiezingsdag. Vandaag geldt: de verkiezingen worden pas spannend vanaf de verkiezingsdag.’

President Trump heeft de regels van het spel veranderd door journalisten niet meer serieus te nemen en ze verdacht te maken. Welke impact heeft dat op je manier van werken als journalist? Volg je zelf dan nog wel de klassieke regels?

‘Ik heb al veel nagedacht over mijn rol als correspondent. In het begin had ik veel meer zoiets van: ‘Je moet Amerika verslaan en je mag geen speler zijn in het partijspel. Je moet er objectief over zijn, beide kanten laten zien.’ Maar gaandeweg, naarmate Trump de Amerikaanse democratie en de media is gaan aanvallen, ben ik opgeschoven naar een meer partijdige positie. Daar bedoel ik mee dat ik mezelf meer zie als deel van de pers die zich plaatst tegenover degene die het vertrouwen in de pers proberen te ondermijnen.’

‘Ik vind ook dat je zaken die Trump verkondigt niet zomaar klakkeloos moet opschrijven. Je moet veel meer duiden en aangeven wat er niet waar is. Dus in die zin vind ik dat wel mijn verantwoordelijkheid. Maar dat maakt het ook lastiger, omdat je gedeeltelijk afstand neemt van die onpartijdige positie. Ik denk dat alle buitenlandse media daar mee worstelen.’

Wat staat er nog op het programma voor de verkiezingsdag aanbreekt?

‘In de week voor 3 november ga ik nog naar Texas. Dat is een interessante staat omdat daarvan gezegd wordt dat die na verloop van tijd zou kunnen worden veroverd door de Democraten. Daarnaast ben ik op dit moment bezig aan een langer artikel voor De Groene Amsterdammer, over hoe zelfverrijking door Trump de Amerikaanse democratie veranderd heeft. Soms denk ik: ‘Misschien is dit het laatste artikel dat ik schrijf waarin Trump president is. Wat ga ik daarna doen?’.’

Heb je soms niet de behoefte om wat minder over Trump te schrijven?

‘Ik heb wel eens discussies met lezers uit Nederland die zeggen: ‘Je schrijft alleen maar over Trump, waarom schrijf je niet over de democraten?’ Maar Trump is nu eenmaal de president, dus is het logisch dat ik daar het meeste over schrijf. De afgelopen drie jaar zijn heel interessant geweest. Doordat Trump president is geworden, is meteen ook de noodzaak gestegen om aan gedegen verslaggeving te doen. Tegelijk is er meer aandacht voor wat geschreven wordt, de artikelen zijn kleurrijker en er staat meer op het spel. Kortom, er is op dit moment geen dankbaarder onderwerp dan Amerika.’

Foto: David Todd McCarty

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.