Niet alleen geld, maar ook creatieve ruimte voor onderzoeksjournalistiek

Nieuws |

Het doel van deze regeling is dat er meer onderzoeksjournalistiek komt die structureel van waarde is voor het publiek. Al bestaat ‘het publiek’ eigenlijk niet. Wel bestaan er inwoners van allerlei plaatsen en regio’s, die allemaal het recht hebben om te weten wat er in hun omgeving gebeurt. Die er bij gebaat zijn dat er journalisten zijn die in hun belang deze omgeving onderzoeken en controleren.

Meer redacties, meer democratische waarde

Het vertrekpunt is dat dit voor veel mensen in het land niet langer het geval is, omdat de onderzoeksjournalistiek voor een belangrijk deel onder druk staat of is wegbezuinigd. Onderzoeksjournalistiek is immers een tijdrovende en onzekere exercitie, die steeds meer redacties zich niet meer (denken te) kunnen veroorloven in een snel digitaliserende wereld waarin traditionele verdienmodellen voor een belangrijk deel zijn ingestort.

Wat we daarom het allerliefste willen, is dat er verspreid over het land weer meer redacties komen die zich de ruimte en tijd kunnen permitteren om diep te graven en daarmee van democratische waarde zijn voor ‘het publiek.’ Daar gaan we dus de 2,9 miljoen waar we voor verantwoordelijk zijn voor inzetten.

De voorwaarden: wat, en voor wie

Nu kun je als fonds aan een zak met geld allerlei voorwaarden stellen en aanvragers door een heleboel hoepels laten springen. En voor een deel doen we dit ook. Om te controleren of het geld goed terecht komt en te kunnen beoordelen of projecten een kans van slagen hebben en iets toevoegen aan het onderzoeksjournalistieke landschap. De kunst is echter om deze hoepels zo neer te leggen, dat mensen met goede ideeën ongehinderd creatief kunnen zijn. Deze creatieve ruimte hebben we volgens mij goed gewaarborgd door de manier waarop we subsidie uitkeren en voor wie deze beschikbaar is.

De vraag ‘voor wie’ is simpel: voor iedereen in Nederland die de ambitie heeft om een onderzoeksjournalistieke redactie op te richten dan wel te versterken. Of je nu al een mediapartij bent, of je nu groot of klein, freelancer of uitgever bent, je al verenigd hebt of nog wilt verenigen.

De vraag wat we subsidiëren vereist iets meer uitleg. Vanuit het idee dat er voor journalisten tijd en ruimte op redacties moet ontstaan, vergoeden we namelijk in eerste instantie arbeidsplaatsen. 2,43 miljoen gaat hier naartoe. Zo willen we bijdragen aan mensen die onderzoeksjournalistiek bedrijven. Ook hierin bieden we naar mijn idee veel vrijheid voor creativiteit en ondernemerschap. Doordat we geen eisen of beperkingen stellen aan welke mensen nodig worden geacht op de redacties die gaan ontstaan, en ook niet aan hoe deze met elkaar samenwerken. Dit kunnen uiteraard onderzoeksjournalisten zijn, maar net zo goed developers, designers, social media strategen, project managers of andere rollen die niet in dit lijstje voorkomen.

Gedegen projectleider

Daar zit volgens mij ook de lol: het staat aanvragers compleet vrij hun eigen onderzoeksjournalistieke dreamteam te vormen, in welke samenstelling of grootte dan ook. Met de kanttekening van de volgende hoepel: het is een voorwaarde dat deze redacties beschikken over een gedegen projectleider. Deze kan al in teams aanwezig zijn; mocht dit niet zo zijn hebben we vorige week alvast een pool opgebouwd van slimme mensen die als leidinggevenden aan projecten kunnen werken. Als de behoefte aan is, kunnen we hen dan koppelen. Daarover later meer.

Een ander deel van de subsidie (10 procent) is voor de toekomstige dreamteams vrij te besteden tijdens de loop van hun project. Dit kan besteed worden naar gelang er andere behoeften ontstaan, met als doel projecten een bepaalde mate van flexibiliteit te geven en, wederom, hun eigen creatieve behoeften te kunnen invullen.

Wees welkom

Tot zover voor nu de feitelijkheden van de regeling. Deze zijn dadelijk veel uitgebreider terug te lezen op de pagina Onderzoeksjournalistiek. Vanaf nu breekt er een volgende, wellicht nog veel crucialere, fase aan. Het is namelijk zaak om volop te communiceren dat deze regeling er is. Want het is leuk om via informatiesessies met de sector en breinbrekers op kantoor op deze regeling uit te komen, maar als niemand er van weet, heb je daar helemaal niets aan.

Dat wordt dan ook de grootste uitdaging voor de komende tijd. Hoe zorgen we ervoor dat iedereen die hier iets mee zou willen en kunnen, daadwerkelijk weet dat deze regeling er voor hen is? En misschien nog wel belangrijker, zich uitgenodigd voelt om ermee aan de slag te gaan. Vandaar nu alvast een oproep: wees welkom. En mochten er vragen zijn, schroom niet om contact op te nemen. We leggen het je graag uit en laten geen gelegenheid onbenut om te komen vertellen wat er allemaal mogelijk is binnen deze nieuwe regeling voor onderzoeksjournalistiek.

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.