Met deze voice-toepassingen kun je nú aan de slag in de journalistiek

Vorige week onderzochten we in het eerste deel van een drieluik met welke voice-uitdagingen de journalistiek worstelt. Volgende week, in het laatste deel, blikken we vooruit: hoe zou de journalistiek eruit kunnen gaan zien als de spraaktechnologie optimaal werkt? Maar nu eerst in deel twee: praktische toepassingen die nu al bestaan en wat we daarvan kunnen leren. 

1 Interactieve nieuwsbulletins

Toen ik zelf voor het eerst met een smart speaker aan de slag ging, zag ik deze toepassing voor de journalistiek meteen voor me. Je hoort de headlines, en kunt op elk moment onderbreken om door te vragen als je iets niet snapt of meer informatie wil over een bepaald verhaal. 
Zover zijn we nog niet, maar de BBC heeft in mei en juni een eerste experiment gedaan in deze richting. Ze bouwden hiervoor een speciale ‘action’ (een app, maar dan voor voice) voor Google Assistant. In de BBC Elections action, over de verkiezingen in India, zaten twee ‘lagen’ content; de headlines en uitgebreidere analyses en interviews. Gebruikers konden de commando’s ‘verder’, ‘terug’ en ‘meer’ gebruiken om door het nieuws te navigeren. Een voordeel van dit soort interactiemogelijkheden via voice, is dat je automatisch leert in welke onderwerpen je luisteraar het meest geïnteresseerd is, zonder dat hij of zij dat zelf ergens moet aanvinken.

2 Maak een eerste begin met voice-specifieke content

Als een eigen action uit de grond stampen nog een te grote investering is, kijk dan in ieder geval of je een deel van je content ‘voice-proof’ kunt maken. Daarvoor is wel echt een vertaalslag nodig. De reflex is om radiobulletins en podcasts door te plaatsen of online artikelen te laten voorlezen door een text to speech service. Maar die content is gemaakt voor een ander medium en met een ander doel. Het werkt ook niet goed om televisie-uitzendingen integraal op Facebook te zetten. 
In Nederland maken onder andere Omroep Brabant en RTL Nieuws al voice-specifieke content. Omroep Brabant maakt een aantal keren per dag ‘het nieuws in één minuut’, speciaal voor smart speakers. RTL Nieuws heeft drie korte, losse ochtendbulletins (nieuws, economie en sport) die gebruikers kunnen combineren tot hun eigen ideale bulletin. Zorg dat je als maker begrijpt welke rol zo’n nieuw medium in het leven van je gebruikers heeft. Wanneer gebruiken ze het, hoe lang, waar zijn ze dan naar op zoek, wat zijn ze tegelijkertijd aan het doen? Wat deden ze ervoor en erna?

3 En ook die specifieke content kun je automatiseren

In deze fase is voor de vertaalslag naar voice-content nog redactionele kracht nodig, maar er zijn al start-ups die erbij kunnen helpen om dit te automatiseren. Op de GEN Summit in Athene liet de start-up AudioBrief.news algoritmes zien waarmee je online nieuwsartikelen automatisch kunt samenvatten. Die samenvatting kan dan voorgelezen worden door een spraakassistent.
Zo’n toepassing is nog verre van ideaal, want het blijft ‘geschreven’ tekst die bedoeld is om gelezen te worden, niet beluisterd. Neem maar eens een minuut op van hoe een vriend of vriendin je een verhaal vertelt. Als je dat letterlijk zou uitschrijven, zou het helemaal niet lijken op hoe je zo’n verhaal voor lezers zou hebben opgeschreven. Toch klonk het heel natuurlijk toen het je werd verteld. Maar de denkrichting is interessant, want zo’n algoritme zou op den duur natuurlijk wel die vertaalslag naar echte ‘speakable’ content kunnen maken. En sowieso is zo’n samenvatting al beter dan een heel artikel voorlezen.

4 Quizzen en interactieve verhalen: nieuwe vertelvormen

De nieuwe voice-interface brengt mensen op ideeën voor hele nieuwe manieren om mensen te informeren, los van (interactieve) bulletins. Zo vertelde Lucas Menget van nieuwszender France Info op de GEN Summit dat de zender werkt aan een quiz die mensen moet helpen om zich bewuster te worden van nepnieuws. Ook bij de Nederlandse omroepen is interesse in dit soort initiatieven tegen desinformatie. NPR en The New York Times kwamen al eerder met quizzen over het nieuws, maar het is lastig om daarmee een plek in de dagelijkse routine van gebruikers te verwerven. 
Voor specifieke journalistieke producties kun je een hele voice-ervaring maken, waarin de gebruiker zelf een weg moet vinden door het verhaal. Voor spraakassistent Alexa is er bijvoorbeeld ‘The Wayne Investigation’, waarin je moet onderzoeken wie de ouders van Bruce Wayne heeft vermoord. Maar gezien de populariteit van veel non-fictie-podcasts op het moment (Brand in het Landhuis, Laura H., de Kasteelmoord), zou van zulke journalistieke zoektochten ook goed een interactieve, verhalende ervaring gemaakt kunnen worden. KRO-NCRV publiceerde afgelopen maand een interactief luisterverhaal voor kinderen.

5 Interactief adverteren

Een goed verdienmodel voor journalistieke voice-toepassingen is er nog niet. Wel zijn op dit moment Spotify en Pandora bezig met de eerste experimenten met interactieve advertenties. Bij Pandora gaat het om advertenties waarbij je na de eerste paar zinnen kunt kiezen of je meer wilt horen over het onderwerp of niet. 
Spotify werkt met promoties voor andere playlists of podcasts binnen het platform. Als je tijdens de advertentie ‘play now’ zegt, word je meteen naar die podcast of (branded) playlist gestuurd.