Wouter van Noort schrijft voor NRC Handelsblad over technologie en economie. In maart 2017 publiceerde hij ‘Is daar iemand?’, een boek over de verslavende werking van smartphones en apps zoals Facebook en Instagram.

Waarom vind je het zo moeilijk om je niet door je smartphone af te laten leiden?

‘Er zijn allerlei slimme, psychologische trucjes ingebouwd om je terug naar je smartphone te lokken. Ik probeer me daar de hele tijd bewust van te zijn. Ook staat mijn telefoon op zwart-wit, dat is een instelling die je kunt gebruiken om de weergave aan te passen. Zo maak ik mijn telefoon kunstmatig saai.’
‘Mensen zijn heel erg gericht op kleurtjes en nieuwe impulsen. Het is niet voor niets dat er bij de kassa van de Albert Heijn allemaal felgekleurde snoepjes liggen. De apps op een smartphone zijn gewoon net snoepjes. Met hun pushberichten, hun vorm en hun kleurtjes. En wij mensen zijn geneigd die snoepjes op te eten.’

Hoe ga je met zo’n sluimerende smartphone-verslaving om?

‘Het is een soort permanente worsteling om mijn smartphone een beetje leeg te houden. Ik heb ‘m laatst toevallig een beetje opgeschoond. Langzaam druppelen appjes weer mijn beeldscherm binnen. Facebook bezocht ik een tijdje in de browser, maar toen heb ik toch maar weer de app geïnstalleerd, omdat dat tijd bespaart. Dan merk je dat je het weer vaker gaat gebruiken en kom je weer in zo’n verslavingsloop terecht. Ik heb het weer van mijn telefoon verwijderd, Twitter staat er nog wel op.’

Gebruik je apps om je smartphone-gebruik te beperken?

‘Ik heb de apps Moment en Buddhify op mijn homescreen staan. Met Moment houd ik mijn schermgedrag bij. De app grijpt in als ik te veel op mijn smartphone zit. Je stelt zelf in waar de grens ligt, bij mij ligt die op 2,5 uur. Als ik meer dan tweeënhalf uur per dag op mijn smartphone zit, krijg ik een melding, maar mijn telefoon wordt niet afgesloten of zo.’
‘Buddhify is een meditatie-app. De app biedt korte meditatiesessies aan die je tussendoor kunt doen, bijvoorbeeld in de pauze op je werk of als je je thuis op de bank even zit te vervelen. Meditatie helpt me om weer te focussen en me bewust te worden van alle prikkels om me heen. Het helpt me om me niet door al die afleidingen te laten meeslepen.’

Twitter heeft een prominente plaats op jouw smartphone. Hoe belangrijk is die app?

‘Het is gewoon onmisbaar voor mijn werk. Tegenwoordig is het niet echt meer een gezellige buurtkroeg, met al zijn negativiteit en scheldpartijen. Eigenlijk is het best een nare plek geworden. Maar het is ook de plek waar je het snelst en meest efficiënt in aanraking komt met nieuwe ideeën. De laatste tijd schrijf ik veel over cryptocurrencies zoals Bitcoin. De makkelijkste manier om je snel in zo’n onderwerp te verdiepen, is een netwerk van experts te gaan volgen. Daar leent Twitter zich fantastisch voor. En het is natuurlijk ook een zendmiddel. Je kunt er aan andere mensen laten weten waar je mee bezig bent en een rol spelen binnen het publieke debat. Dat is heel belangrijk voor journalisten.’

Gebruik je nog meer apps om Bitcoin via je telefoon te volgen?

‘Bitcoin is een onderwerp dat ik voortdurend volg. Daarvoor gebruik ik de app Coinbase. Ik merk dat dat Bitcoin-appje heel onweerstaanbaar is. Ik heb maar een heel klein bedrag in Bitcoin. Omdat ik over Bitcoin schrijf, kan ik er geen grote investering in doen, dat mag niet. Maar het is heel leuk om dat bedragje te volgen. Het is een beetje als een gokspelletje. Elke keer als ik de app open, zie ik of ik iets gewonnen of verloren heb. Soms heb je 10 procent winst, soms bijna 20 procent verlies. De variatie in beloningen maakt het zo verslavend. Net als je in al die sociale-media-apps ziet: een like of een retweet is het equivalent van een koerssprongetje in Bitcoin.’