Ward Wijndelts: 'Het opstoken van hypes, daar zou ik wel vanaf willen in 2018'
Nieuws |‘2018 wordt het jaar van de definitieve doorbraak van betalen voor kwaliteitsjournalistiek. Het hangt al een tijdje in de lucht. Eigenlijk is het een mooie cyclus geweest: eerst was er paniek, want online was alles gratis en dus moesten we als journalisten ook alles gratis weggeven. Toen kwamen er paywalls, conversie-funnels, metered models, Blendle die artikelen los ging verkopen. En toen kwam Trump, en zagen mensen ineens hoe belangrijk kwaliteitsjournalistiek is.
Identiteit omarmen
‘Die bereidheid van mensen, ook millennials, om te betalen heeft niet alleen meer te maken met een goed artikel. Ze zijn in feite bereid een bepaalde missie te steunen, een onderscheidende manier van journalistiek. Ik probeer het merk Vrij Nederland heel scherp neer te zetten: dit is waarin wij ons onderscheiden, waarom wij bestaan. Ik zie het ook bij andere media, ze gaan allemaal hun identiteit weer meer omarmen. Het oude model van ‘we willen heel veel bereik hebben en daar betaalrelaties van maken’ is een kil soort benadering. Daar stapt men nu vanaf. We moeten ziel blazen in de mediamerken, zodat mensen zich er warm en prettig bij voelen. En dan vragen we om steun.
‘Ik geloof ook niet dat journalistiek kan bestaan uit een enorm stuwmeer van zzp’ers. Kwaliteitsjournalistiek kan niet optimaal worden gecreëerd door allemaal individuen die zelf proberen hun eigen specialiteit te exploiteren. Een mediatitel met een blik op de wereld vinden mensen interessanter dan een zzp’er met een expertise van wie ze een keer een goed stuk lezen. Mensen willen zich thuis voelen bij een bepaalde missie.
De luxe dat journalistiek alleen vanuit eigen interesse kon opereren is echt voorbij
‘Een voorwaarde is dat je als medium de gebruiker centraal stelt. Dat is cruciaal. Als journalist moet je de gebruiker serieus nemen, daardoor wordt wat je schrijft relevanter. Het is belangrijk dat journalisten zich realiseren voor wie ze journalistiek bedrijven. Ik heb jarenlang op een kunstredactie stukken getikt die ik interessant vond, maar ik dacht nooit een seconde na over wat lezers ervan vonden. Die ruimte en luxe dat journalistiek alleen vanuit eigen interesse kon opereren is echt wel een beetje voorbij. Ook uitgevers hebben een rol in het centraal stellen van de consument. Een website is in die zin net een winkel die goed ingericht moet zijn. Mensen moeten kunnen vinden wat ze zoeken en efficiënt kunnen afrekenen.
Perverse neiging
‘Ik denk dat de journalistiek in 2018 niet meer moet gaan van, ‘hier is een mening en we gaan een andere mening, totaal ongefundeerd, in ieder geval ook even publiceren, want dan heb je leuke ophef.’ De perspectieven van een wetenschapper die zegt dat vaccinatie goed voor je is en een wetenschapper die zegt dat het slecht is, moet je niet als gelijken tegenover elkaar zetten.
‘De casus dat vaccinaties goed zijn, is namelijk best wel sterk. Die is gebaseerd op eeuwenlang onderzoek van verstandige wetenschappers. En het verhaal dat vaccinaties slecht zijn is best wel zwak. Een splinter die het andere perspectief vertegenwoordigt, wordt tegenover een grote balk gezet. Dat gebeurt bijvoorbeeld aan de talkshowtafel, want heb je een leuk debat. Ik vind dat een verschrikkelijk perverse neiging. Daar zou ik wel vanaf willen in 2018. Het is niet de rol van de journalistiek om hypes op te stoken. Media hebben een verantwoordelijkheid. Ze moeten zich er meer van bewust zijn dat je de maatschappij negatief beïnvloedt als je rare denkbeelden te veel aandacht geeft.’
Illustratie: Merlijn van Bijsterveld
Meer voorspellers
30 journalisten, ondernemers, developers en andere mediakenners keken in hun glazen bol. Ze vertellen in de laatste weken van het jaar niet alleen welke ontwikkelingen ze verwachten in het journalistieke jaar 2018, maar ook waar ze op hopen. Dit zijn de andere voorspellers.
