Full Fact komt steeds dichter bij automatisch factchecken

Nieuws |

De twaalfkoppige Londense non-profit Full Fact checkt uitspraken van politici en andere publieke figuren. Ze gaan daarbij een stap verder dan andere factcheckers. “We houden ook bij of een bewering later wordt rechtgezet, en hoe vaak hij wordt herhaald”, vertelt Mevan Babaker, digital products manager bij Fullfact. “We bouwen dossiers op erachter te komen of het systeem werkt. Wie heeft weerlegde claims herhaald en waarom? En wat kunnen we doen om dat te veranderen?”
Waar Amerikaanse factcheckers vaak journalisten zijn, komen de Full Facters uit de hoek van onderzoek en campagnevoeren. Het gaat ze niet alleen om checken, maar ook om verandering (niet zonder succes: zo begonnen tabloids The Daily Mail en The Sun op aandringen van Full Fact een rectificatierubriek). Vanuit deze filosofie besloot Full Fact in november automatische factcheckmethodes te gaan ontwikkelen.

Twee programma’s

Het is nu een half jaar later, wat is er inmiddels mogelijk? Babakar vertelt dat Full Fact het wiel niet opnieuw hoefde uit te vinden: de benodigde technologie is er al. De ontwikkelaars leunen dan ook sterk op open source-software.

Politici blijven onjuiste claims herhalen, je moet ze dus blijven corrigeren

Er staan twee programma’s in de steigers: ‘Live’ en ‘Trends’. In Live worden beweringen automatisch gekoppeld aan factchecks uit de database van Full Fact. “Sinds onze oprichting in 2010 hebben we duizenden factchecks uitgevoerd. Met Live kunnen we daar eindelijk alles uit halen. Politici blijven een door ons gedebunkte claim herhalen, je moet ze dus ook blijven corrigeren.”

Mevan Babakar, Digital Products Manager bij Full Fact
Mevan Babakar, Digital Products Manager bij Full Fact

Live kan allerlei teksten verwerken: van tweets tot ondertitels tot transcripten van speeches. Via natuurlijke taalverwerking wordt de juiste factchecks erbij gehaald, waarna een journalist of factchecker een uitspraak snel(ler) kan rechtzetten.
Trends ligt in het verlengde van Live. Daarin is per claim te zien hoe vaak deze wordt herhaald, wanneer en door wie. Live en Trends zijn nog niet gefinetuned, noch zijn ze schaalbaar. De database moet eerst flink groeien door de schat aan checks van andere factcheckingplatformen wereldwijd toe te voegen. Begin 2017 moeten er van beide programma’s bèta’s zijn.
Babakar: “Deze zomer gaan we met veel journalisten en redacties praten. Ze zijn erg geïnteresseerd, ondanks dat we ze nog weinig concreets hebben kunnen tonen. Er zijn nog veel vragen, zoals: hoe kunnen we de programma’s straks financieel in de lucht houden? We kunnen niet eindeloos met giften en subsidies werken.”

Post-truth

Babakar vermoedt dat de hoeveelheid nepnieuws en misinformatie door de Brexit, Trump en de ongeëvenaarde spanningen in het Midden-Oosten groeit. Sommigen zijn pessimistisch over de winkansen van waarheid en feiten in deze strijd. In de ‘post truth’-samenleving zouden feiten niet meer uitmaken; burgers construeren hun eigen werkelijkheid. Trumps succes zou dit onderstrepen. Wat kunnen factcheckers nog uitrichten?

Factchecken is geen tovermiddel

Babakar: “Ik krijg die vraag vaak, en heb er nog geen sluitend antwoord op. Dat komt mede doordat er weinig onderzoek is gedaan naar het effect van factchecking.” Journalisten, onderzoekers en factcheckers hebben meer kennis nodig over het effect van factchecken, zegt ze. “We weten niet welke mensen er vatbaar voor zijn, en welke niet. Staan ze er voor open om hun mening te veranderen, en waar hangt dat van af?” Aangaande Trump wijst ze er op dat Amerika een geval apart is: het vertrouwen in de media is daar lager dan in veel andere landen.
Hoe dan ook is factchecken, hoe geavanceerd het straks ook kan, geen tovermiddel tegen misvattingen. “Factchecking is nodig, maar het is ook belangrijk dat mensen in een safe space over gevoelige onderwerpen kunnen praten zonder dat hen meteen ingepeperd wordt dat ze er naast zitten. Politici en machthebbers moet je ter verantwoording roepen, maar voor gewone mensen werkt dat niet altijd.”

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.