Deze vijf elementen maken oplossingsgerichte journalistiek oplossingsgericht

Nieuws | Wat zegt de wetenschap?

Oplossingsgerichte journalistiek (een vorm van constructieve journalistiek) beperkt zich niet tot het aanstippen van maatschappelijke problemen, maar focust op mogelijke oplossingen. In eerder onderzoek toonde het Center for Media Engagement van de Universiteit van Texas aan dat lezers van oplossingsgerichte journalistiek zich beter geïnformeerd, optimistischer en meer betrokken bij een probleem voelen. Maar wanneer is journalistiek eigenlijk oplossingsgericht? En hoe oplossingsgericht moet journalistiek zijn?
Die vraag beantwoordden onderzoekers van hetzelfde Center for Media Engagement. Artikelen die niet alleen aandacht besteden aan de uitleg van het probleem en de oplossing, maar ook aan de praktische uitvoering van die oplossing, eventuele tussenresultaten en algemene inzichten, hebben de meeste positieve effecten op de lezer.

De vijf elementen

De studie definieert oplossingsgerichte journalistiek aan de hand van vijf elementen:

  1. Het probleem: de oorzaken en symptomen van de onwenselijke situatie
  2. De oplossing: de ideeën om het probleem op te lossen
  3. Implementatie: de stappen die gezet moeten worden om een idee uit te voeren
  4. Resultaten: de voortgang die tot op heden is gemaakt richting een oplossing
  5. Inzichten: de algemene lessen die uit een specifieke situatie getrokken kunnen worden.

De eerste twee elementen zijn volgens de wetenschappers vereist om een artikel oplossingsgericht te noemen. Elementen 3, 4 en 5 worden gezien als optioneel, en maken een artikel nóg constructiever. De onderzoekers legden de participanten verschillende artikelen voor die een of meerdere componenten bevatten. Vervolgens vroegen zij de participanten hoe zij de kwaliteit van het artikel beoordeelden, welke gevoelens zij hadden ten aanzien van het onderwerp en in hoeverre zij van plan waren actie te ondernemen om het probleem op te lossen.

Hoe oplossingsgerichter, hoe beter

De nieuwsartikelen die alle vijf de elementen bevatten, beoordeelden de participanten als meest kwalitatief. Daarnaast leidt de aanwezigheid van alle vijf de elementen tot meer betrokkenheid bij een onderwerp in de toekomst: lezers zijn eerder geneigd om later nog meer artikelen over het besproken probleem te lezen, én zij geloven sterker dat een probleem daadwerkelijk opgelost kan worden. De lezers van artikelen die een (voorlopig) resultaat of een algemeen inzicht bevatten, voelden zich beter geïnformeerd dan na het lezen van een artikel dat alleen het probleem en de oplossing schetste. Tot slot ervoeren participanten positievere emoties na het lezen van artikelen die op zijn minst één extra element naast het probleem en de oplossing bevatten

Hoe nu verder?

Oplossingsgerichte journalistiek heeft het meest positieve effect op de lezer wanneer er veel verschillende informatie wordt gegeven. Voorbeelden zijn mogelijke implementaties van oplossingen, het presenteren van (voorlopige) resultaten en algemene lessen die uit een situatie getrokken kunnen worden. Dit is in het bijzonder interessant voor nieuwsorganisaties die loyale lezers willen aantrekken met een serie verhalen. Heb je te weinig tijd, middelen of kennis over een onderwerp om alle componenten in je verhaal te verwerken en wil je toch constructieve journalistiek bedrijven? Dan is het belangrijk om in ieder geval een aantal oplossingen voor het geschetste probleem te noemen. Daardoor raakt de lezer meer geïnteresseerd in een onderwerp, is hij of zij er optimistischer over en voelt hij zich er sterker bij betrokken.

Foto: Olav Ahrens Røtne                                                                                                                      

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.