Hoe beter het met de economie gaat, hoe minder journalisten erover schrijven

Nieuws |

Dat stellen onderzoekers Alyt Damstra en Mark Boukes van de Universiteit van Amsterdam. Ze onderzochten de relatie tussen de staat van de Nederlandse economie, het economische nieuws in Nederlandse dagbladen tussen 2002 en 2015 en de publieke perceptie van de economie. Hoe blikken burgers terug op de economie en wat zijn hun verwachtingen voor de economische toekomst?

Economisch nieuws

Allereerst blijkt er sprake van ongebalanceerde berichtgeving over de economie in Nederlandse dagbladen. Als het slecht gaat met de economie is er een toename van economisch nieuws, maar als het goed gaat, wordt er minder aandacht aan besteed. Volgens de onderzoekers bevestigen deze resultaten dat negativiteit en verandering nog steeds van grote nieuwswaarde blijken te zijn, zoals voorgaand wetenschappelijk onderzoek suggereert.

Media-effect en pessimisme

De nadruk op negativiteit in het economische nieuws blijkt niet zonder consequenties te zijn. Het ‘media-effect’ daarvan is volgens de onderzoekers dat burgers pessimistische verwachtingen creëren van de (onzekere) economische toekomst. Ook is het opvallend dat er geen sprake is van een positief ’tegeneffect’; positief economisch nieuws creëert bij burgers geen positieve verwachtingen van de economische toekomst.

Daadwerkelijke economie

Maar, benadrukken de onderzoekers, negatief economisch nieuws heeft alleen een invloed op de manier waarop burgers naar de economische toekomst kijken. Als burgers terugblikken op economische omstandigheden of – veranderingen, dan blijkt daadwerkelijke economische voor- of achteruitgang toch een grotere rol te spelen in hun beoordeling. Volgens de onderzoekers zou een verklaring hiervoor kunnen zijn dat de economische toekomst altijd onzeker is, in tegenstelling tot het verleden.

127.120 artikelen

In dit onderzoek combineerden de onderzoekers verschillende soorten data. Om de impact van de economie op het economische nieuws te duiden, werden er 127.120 artikelen (tussen 2002 en 2015) uit Nederlandse dagbladen geanalyseerd met behulp van een automatische inhoudsanalyse. De onderzoekers analyseerden De Telegraaf, het Algemeen Dagblad, de Volkskrant, NRC Handelsblad, Trouw, Het Financieele Dagblad en de Metro.
Om de publieke perceptie van de economie in kaart te brengen werd data gebruikt van het CBS. Uit deze data konden de onderzoekers afleiden hoe Nederlandse burgers het economische verleden en de economische toekomst evalueerden.
Alyt Damstra & Mark Boukes. The Economy, the news, and the public: A longitudinal study of the impact of economic news on economic evaluations and expectations. Communication Research.

Wat zegt de wetenschap?

In de rubriek Wat zegt de Wetenschap? geeft Dirck de Kleer regelmatig een update van relevante wetenschappelijke publicaties over journalistiek.
Foto van de Amsterdamse Zuidas door E. Dronkert

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.