Joost Sneller: 'Ik hoop dat mensen zich gaan realiseren dat nieuwsgaring niet gratis is'

Nieuws | De Voorspellers

‘Ik hoop dat we volgend jaar meer onderzoeksjournalistiek gaan zien. Het is van belang dat macht altijd kritisch wordt gecontroleerd. Dat hebben we afgelopen jaar goed kunnen merken. Of het nou Bas Haan is die in Nederland onderzoek doet naar een bonnetje of het onderzoek van journalisten naar databureau Cambridge Analytica en de Amerikaanse verkiezingen. In deze tijd van verwarring en grote bewegingen zoals globalisering, klimaatverandering, de Russen, de opkomst van China, Trump, is het brengen van nieuws en gezaghebbende duiding belangrijk.

Persberichten kopiëren

‘Op lokaal niveau bestaat het risico dat media bij gebrek aan redactionele capaciteit persberichten moeten kopiëren, in plaats van onderzoeksjournalistiek bedrijven. Terwijl steeds meer overheidszaken op lokaal niveau worden belegd. Ik heb zelf in de gemeenteraad van Den Haag gezeten. Daar was ik voorzitter van de rekeningencommissie, waar al gauw 2,4 miljard euro per jaar werd gespendeerd. Er waren niet heel veel journalisten die dat kritisch konden volgen. Ik denk dat dat een belangrijk punt voor verbetering is.
‘In het regeerakkoord hebben we dan ook extra geld uitgetrokken voor onderzoeksjournalistiek. En je ziet in gemeenteraden, bijvoorbeeld die van Leiden en Zwolle, dat ze zelf ook inzien dat journalistiek gestimuleerd moet worden. Tegelijkertijd moet de onafhankelijkheid worden bewaard.

Mijn generatie wil snel, kwalitatief en toegankelijk nieuws, maar zonder betaalmuur. Dat kan niet

‘Daarom hoop ik ook dat mensen zich volgend jaar meer zullen realiseren dat informatie en nieuwsgaring niet gratis is. Als je naar mijn generatie kijkt denk ik toch dat dat een soort onuitgesproken aanname is. We willen dat het snel, kwalitatief, makkelijk en toegankelijk is, maar zonder betaalmuur. Dat kan niet tegelijkertijd.

Publieke middelen inzetten

‘De vraag is alleen hoe lang je wacht tot dat besef komt, en of je anders met lede ogen moet aanzien dat het achteruit gaat met de journalistiek. Of dat je als overheid zegt, we besteden geld aan onderzoeksmiddelen via een tussenpersoon, zoals bijvoorbeeld het Stimuleringsfonds. We willen natuurlijk te allen tijde censuur of sturing van de journalistiek vermijden. Maar omdat journalistiek van vitaal belang is voor de democratie willen we er toch publieke middelen voor inzetten.
‘Ik hoop ook op een kentering als het gaat om desinformatie. Dat beperkt zich niet tot Russische trollen, het is volgens mij een veel breder fenomeen. Het gaat ook over feitenvrijheid van politiek en over mensen die zich uitgeven voor journalisten. Het heeft sluipenderwijs zijn intrede gedaan, maar wordt nu steeds meer ter discussie gesteld. Ik zie een bewustwording van hoe ontwrichtend nepnieuws voor een democratie kan zijn.

Kritischer kijken

‘Ik vind dat mensen kritischer naar hun nieuwsbronnen mogen kijken. De plek waar mensen hun nieuws afnemen is verschoven: van een betrouwbare plek zoals een geredigeerd medium naar een Twitterfeed of een Facebook-tijdlijn. Van de mediaconsument wordt daarom veel meer gevraagd. Waar moet ik op letten als ik nepnieuws wil herkennen? Daarbij komt ook het besef van de filterbubbel: Facebook geeft geen neutrale weerspiegeling van al het nieuws dat er is in de wereld. Sommige mensen zeggen dat er nog nooit een mediaconcern in de geschiedenis zo machtig is geweest als Facebook. Ik hoop dat in 2018 de omslag komt en dat mensen meer ter discussie gaan stellen wat er eigenlijk in die algoritmes zit.’
Illustratie: Merlijn van Bijsterveld 

Meer voorspellers


tien voorspellers

30 journalisten, ondernemers, developers en andere mediakenners keken in hun glazen bol. Ze vertellen in de laatste weken van het jaar niet alleen welke ontwikkelingen ze verwachten in het journalistieke jaar 2018, maar ook waar ze op hopen. Dit zijn de andere voorspellers.

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.