Klaske Tameling: 'Laat online niet over aan jonge mensen'
Nieuws |‘2019 wordt het jaar van de journalist zelf. In mijn proefschrift schreef ik al dat journalistiek een people’s business is, maar dat het de afgelopen jaren vooral over technologie en verdienmodellen is gegaan. Dat zijn zeer relevante aspecten die we zeker niet uit het oog moeten verliezen, maar de kracht van een journalistiek bedrijf zit ‘m in de journalisten zelf. Dat onderscheidt ons van de Facebooks en de Googles.
Menselijke verhalen
De laatste tijd zie je dat er in de journalistiek wat meer aandacht is voor het menselijke aspect. Fokke Obbema schreef een zeer openhartig verhaal in zijn eigen Volkskrant over zijn hartinfarct. Hij vertelde onder andere dat stress in zijn werk als journalist wel degelijk een factor was. Eerder stelde LINDA. een plateaujaar in, toen de snelle groei gepaard ging met veel burn-outs op de redactie. Journalisten hebben de afgelopen jaren alleen maar meer werk en (online) taken erbij gekregen. De focus werd kwantiteit, vooral veel en snel produceren, in plaats van kwaliteit en het uitoefenen van onze basistaak: de waakhondfunctie.
Van meer naar beter nieuws
De aandacht verschuift gelukkig weer die kant op, naar eigen en unieke (onderzoeks)verhalen. Journalisten de tijd durven geven om in een verhaal te duiken. Media-organisaties denken meer na over de noodzakelijke vraag: wie zijn wij en waartoe zijn we op aard? Minder bezig met concurrentie, meer kijken naar je eigen bestaansrecht. Durf ook te kiezen wat je niet meer doet. Vrij Nederland heeft dat gedaan, Brandpunt+ heeft online voor een duidelijke koers gekozen. Maar bijvoorbeeld ook Het Parool, dat zich online alleen nog richt op Amsterdams nieuws, daar zijn zij het beste in. Niet meer nieuws, maar beter nieuws, daar wordt zowel de journalist, maar vooral ook het publiek gelukkiger van.
Een groot bereik en veel publiceren leidt niet per se tot betalend of loyaal publiek
Lang werd gedacht dat bereik gelijk staat aan verdienen: “meer kliks betekent meer advertentie-inkomsten”, maar de waarde van journalistiek komt juist voort uit relevante verhalen die worden gemaakt. Verhalen die – vergeef me het woord – impact hebben en die structurele patronen blootleggen. Een minister die op het matje wordt geroepen. Dan krijgt het publiek bij jouw merk de associatie dat je maatschappelijk relevant bent. We moeten daarnaast aan het publiek blijven uitleggen wat we doen en waarom, het vertrouwen terugwinnen. De Volkskrant doet dat nu bijvoorbeeld in podcastvorm (het Volkskrantgeluid). Dat betaalt zich volgens mij terug in abonnees of leden. Veel meer dan enkel de focus op een groot bereik en veel produceren, dat leidt niet per se tot betalend of loyaal publiek.’
Investeren in online
‘Inmiddels is wel duidelijk dat onlinejournalistiek potentie heeft. Laten we daar nu dan ook op een volwassen manier in investeren. Programma’s als Zembla en Tegenlicht krijgen minder geld voor lineaire uitzendingen, wat uiteraard zonde is, maar gelukkig krijgen ze wel meer geld voor online initiatieven. Alleen: laat die initiatieven niet over aan enkel jonge mensen en stagiaires. Laat dat doen door jong en oud, en door journalist en niet-journalist. Ga in een vroeg stadium aan tafel met een developer en een vormgever om te overleggen hoe je een journalistiek verhaal zo goed mogelijk gaat brengen. Dat kost misschien tijd, maar ook dat is weer een onderdeel van investeren in je mensen.’
Illustratie door Rosanne van Leusden
Meer voorspellers
Hoe ziet de journalistiek van 2019 eruit? Voor de tweede keer blikken we vooruit op een nieuw jaar. 20 journalisten, developers, onderzoekers en andere mediakenners vertellen wat ze verwachten én hopen dat 2019 gaat brengen. Dit zijn alle voorspellers.
