Sparen voor je pensioen: hoe doe je dat als freelance journalist?

Eerder verdiepte ik me in arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor zelfstandigen, omdat het nu wel tijd wordt dat ik de boel beter voor mezelf regel als ik bijvoorbeeld duizend botten breek. Deze keer houd ik me bezig met dat andere hete hangijzer: mijn pensioen. Goed, ik ben pas 24 jaar, dus het duurt nog zeker 45 jaar voordat ik een keer van mijn oude dag mag genieten. Maar ik moet het toch ooit regelen, dan kan ik het net zo goed nu doen. Dus heb ik me maar een deadline laten opleggen, zodat ik dit tot de bodem uitzoek en en passant het leven voor andere freelance journalisten makkelijker maak.

Een op de vier zzp’ers heeft geen pensioenvoorziening getroffen

Want net als bij de verzekeringen blijk ik niet de enige die nog niets heeft geregeld. Volgens onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek heeft één op de vier zzp’ers geen pensioenvoorziening getroffen. Vaak omdat ze dit naar eigen zeggen niet kunnen betalen. Andere redenen die worden gegeven, zijn: ‘nog niet aan toegekomen’, ‘pensioen is nog ver weg’ en ‘partner heeft goed pensioen’. Van de vrouwen heeft zelfs één op de drie geen voorbereiding getroffen. Zzp’ers die wel iets hebben geregeld voor hun oude dag, doen dat voornamelijk door te beleggen of te sparen (37 procent), door te investeren in hun eigen woning (27 procent) – die zich dan bij verkoop hopelijk lekker uitbetaalt – of door zich aan te sluiten bij een pensioenfonds (27 procent).
Tijdens mijn vorige zoektocht zag ik door de bomen het bos al niet meer, maar pensioenvoorzieningen voor zzp’ers zijn er pas echt véél. Niet zo gek dat de 1600 leden van de Facebookgroep Freelance Journalisten Netwerk het ook niet meer weten: daarin zijn meerdere topics aangemaakt over de roze olifant in de kamer, soms met honderden reacties. Ik zet de bekendste pensioenvoorzieningen op een rijtje.

1 Zelfstandig sparen

Bij verschillende banken kun je banksparen. Over het gespaarde bedrag krijg je spaarrente en betaal je pas vermogensbelasting zodra je een bedrag opneemt – dat scheelt weer. De rekening is geblokkeerd, dus je kunt niet zomaar geld opnemen: dat komt pas vrij op je pensioengerechtigde leeftijd. Wanneer dat geld precies wordt uitgekeerd, is aan jou, als je het maar voor je zeventigste verjaardag doet.

2 Pensioenregeling

Er bestaan verschillende aanbieders waar je je als zzp’er bij kunt aansluiten. Zo ontdekte ik ZZP Pensioen, Brand New Day en Bright Pensioen. Bij alle drie wordt er gebruik gemaakt van een speciale manier van beleggen: hoe ouder je wordt, hoe minder risico je loopt met je belegging. Bij Bright kun je ook sparen voor je AOV – mocht je dat, net als ik, ook nog niet hebben geregeld. De aandelenfondsen van ZZP Pensioen zijn volledig duurzaam, ook een fijn idee. Wat minder prettig is: de jaarlijkse kosten van de drie genoemde aanbieders zijn niet fiscaal aftrekbaar, terwijl dat bij veel andere pensioenregelingen wel het geval is. En dat kan nogal schelen in de portemonnee.

3 Hypotheek aflossen

Freelancer Judith van Ankeren spaart en lost haar hypotheek af. ‘Mijn huis is nog niet afbetaald, maar de hypotheeklasten zijn wel laag, dus het schiet op. Voor mij is zorgen dat je vaste kosten zo laag mogelijk zijn, een goede manier om hopelijk ooit met pensioen te kunnen. Daar investeer ik in. Zo krijg ik binnenkort zonnepanelen, omdat de verwachting is dat de energieprijzen alleen maar verder gaan stijgen. Eigenlijk wil ik graag naar nul op de meter, maar van het gas af lukt nu nog niet. Althans, niet op een betaalbare manier. Ik hou alles het liefst zoveel mogelijk in eigen hand. Ik geloof niet in de houdbaarheid van het pensioensysteem en regel het liever zelf.’

4 Lijfrente en beleggen

Aangezien freelancer Nick Kivits zo goed wist hoe hij zijn AOV moest regelen, klop ik ook bij hem aan om te vragen hoe zijn pensioen in elkaar steekt. Om te beginnen heeft hij een financieel adviseur. ‘Een heel conservatief iemand, die niet te veel risico wil nemen met mijn geld. Daar hou ik van, want ik wil niet straks al mijn geld kwijt zijn terwijl ik daar jaren voor heb gewerkt.’
Kivits deed eerst drie jaar lang aan deposito sparen, waardoor je tegen een vaste hoge rente je geld op een rekening kan zetten. Dat geld staat voor langere tijd vast en kun je niet zomaar opnemen. Daarna is hij begonnen met een lijfrentepolis. ‘Via Scildon heb ik een levensverzekering op basis van beleggen. Daarover betaal ik geen belasting totdat ik het laat uitbetalen.’ De inleg is minimaal vijftig euro en het geld kan alleen op de einddatum -die je zelf bepaalt, in overleg met je verzekeraar- worden uitbetaald. Hoe hoog het bedrag dan precies is, is vooraf niet met zekerheid te zeggen. Dat is afhankelijk van het ingelegde geld en het rendement dat met de beleggingen wordt behaald.
‘In principe kan het straks op zes ton uitkomen, maar ik ben door beleggingsrisico’s waarschijnlijk wel een deel kwijt,’ vertelt Kivits. ‘Als ik jou een pensioenadvies moet geven, is het: neem een financieel adviseur en koop een huis. In stenen zit meestal wel geld, later.’

Wat ga ik doen?

Moeilijk. Moet ik niet eerst mijn arbeidsongeschiktheidsverzekering regelen voordat ik voor mijn oude dag ga sparen? Alleen banksparen klinkt als onvoldoende en eigenlijk ben ik er wel aan toe dat iemand met meer verstand van cijfers me helpt. Ik heb het nummer van Nick Kivits’ adviseur gevraagd – nu alleen nog bellen.
Foto door Marco Verch via Flickr