Nieuwsbriefmaker Sham Jaff brengt ‘vergeten’ wereldnieuws, zonder moeilijke woorden

What Happened Last Week, afgekort WHLW, begon in 2013 in de vorm van een Tumblr-blog. Sham Jaff: ‘Ik studeerde politicologie en filosofie. Vanuit dat perspectief gaf ik uitleg over het nieuws en over waarom gebeurtenissen van belang zijn. Een soort ‘explainer’ voor vrienden en familie.’ Een jaar later hevelde ze die explainer over van een site naar een digitale nieuwsbrief. Inmiddels ontvangen meer dan 10.000 mensen die elke maandag. En, zo vertelt Jaff, 60 procent van de abonnees opent ‘m op dezelfde dag – wat een erg goede score is voor nieuwsbriefbegrippen. ‘Het abonneebestand is fascinerend’, zegt Jaff. ‘Ik heb lezers uit meer dan 100 landen. Djibouti, Taiwan, Ecuador.’ En dat allemaal zonder marketing. ‘Sinds kort ben ik begonnen met Instagram, daar plaats ik de headline van een nieuwsbrief. Dat is het enige.’

De wereld beter begrijpen

Haar lezers zijn volgens Jaff over het algemeen news savvy, goed op de hoogte, ze missen alleen iets in het media-aanbod. ‘Ze zoeken een alternatief voor de mainstream media die te veel berichten over Trump of over Europa, en te weinig kijken naar Afrika, Azië en Zuid-Amerika.’ Bepaalde regio’s komen alleen in het nieuws vanwege negatieve gebeurtenissen, zoals oorlogen. Terwijl er veel meer gebeurt. Jaff: ‘Ik wil lezers op reis laten gaan via een e-mail, de wereld leren kennen via een nieuwsbrief.’ Het maakt mensen empathischer en ruimdenkender, is haar overtuiging.

In eerste instantie vatte ze het nieuws samen per regio, maar nu behandelt ze de actualiteit per onderwerp. ‘Als ik het nieuws volg, voelt het soms alsof ik allemaal verschillende films kijk’, zegt Jaff. Bij die presentatie van ‘single events’ mist ze vaak uitleg over de samenhang ertussen. Of de overeenkomsten tussen gebeurtenissen die plaatsvinden in verschillende landen. ‘Ik probeer trends te laten zien en te analyseren.’ Die manier van naar het nieuws kijken, denkt Jaff, helpt mensen om de wereld beter te begrijpen.

Domme vragen stellen

Het medialandschap zoals het nu is, verontrust Jaff. ‘De tabloids hebben het grootste bereik, maar ik maak me zorgen over hoe ze serieuze onderwerpen behandelen.’ Tabloids spelen in op emoties van mensen, zegt ze. Of het nou gaat over vluchtelingen of de coronacrisis, deze media zorgen voor een gespannen sfeer. ‘Heel schadelijk. Maar de serieuze media zijn voorbehouden aan hoogopgeleide mensen, die het taalgebruik snappen en een bepaald kennisniveau hebben.’ Dat sluit mensen buiten, die voelen zich ‘uitgelachen’ door deze media. En dat terwijl kennis en informatie juist vrij toegankelijk moeten zijn voor iedereen, is Jaffs stellige overtuiging. Ze excuseert zich: ‘Nu wordt het wel filosofisch.’

Het is oké als je niet precies weet waar Mali ligt of als je de hoofdstad van Hongarije bent vergeten

Ze legt uit dat ze door haar achtergrond gevoelig is voor dit onderwerp. Jaff werd geboren in Iraaks Koerdistan. ‘Als kind van negen kwam ik naar Duitsland. In het begin vond ik het heel moeilijk om deel te nemen aan deze maatschappij, aan een andere cultuur. Onderwijs en taal hebben deuren voor mij geopend.’ Jaff schrijft haar nieuwsbrief daarom in ‘normale’ en toegankelijke taal, met humor, simpel en laagdrempelig. ‘Het is oké als je niet precies weet waar Mali ligt of als je de hoofdstad van Hongarije bent vergeten.’ Jaff wil een lezer het gevoel geven alsof ‘ie de eeuwige stagiair is. ‘Eentje die altijd domme vragen mag blijven stellen,’ zegt ze lachend. ‘En die nooit hoeft af te studeren.’

Groeien

Tot juni dit jaar had ze naast haar journalistieke werk nog een vaste baan als tekstschrijver, maar die heeft ze opgezegd. Haar ambitie met WHLW is om verschillende edities te maken voor specifieke landen, of gefocust op specifieke onderwerpen. Een jaar geleden is Jaff begonnen om via lidmaatschapsplatform Patreon geld te verdienen met WHLW. Op dit moment levert het haar ruim 600 dollar per maand op. ‘Het aantal betalende leden groeit een beetje op dezelfde manier als de nieuwsbrief zelf: steady but slowly.’

Lees ook:

Nieuwsbrieven en podcasts: de opkomst van pop-upmedia over de coronacrisis

Drie jaar geleden was de persoonlijke nieuwsbrief in opkomst: ‘Waar ik zelf enthousiast van word, is leidend‘