Wat verwacht het publiek van nieuws? Hoe verschillende nieuwsbehoeften samengaan
Nieuws |Volgens onderzoeker Mijke Slot geloven sommige journalisten dat het publiek vooral geïnteresseerd is in nieuws over ongelukken, geweld en beroemdheden. Die journalisten baseren zich dan vooral op allerlei vooroordelen over doelgroepen. Zo zouden jongeren bijvoorbeeld een kortere aandachtsspanne hebben dan ouderen. Dat soort overtuigingen is te kort door de bocht, bepleit journalistiek adviseur Maike Olij in de podcast: ‘Journalisten zijn nog altijd geneigd om de complexe werkelijkheid te simplificeren.’ Die jongeren hebben misschien wel een korte aandachtsspanne voor bijvoorbeeld nieuws, maar kunnen óók series bingewatchen.
Verschillende soorten nieuwsbehoeften
Volgens Olij moeten journalisten rekening houden met de vier verschillende ‘nieuwsbehoeften’ die mensen kunnen bewegen om nieuws te consumeren: bijblijven, toepassen, een mening vormen en beleven. Niet al die nieuwsbehoeften zijn even belangrijk en hebben evenveel impact. Mensen die bijvoorbeeld iedere dag het journaal kijken om bij te blijven, zullen delen van dat journaal snel vergeten. Mensen die een achtergrondverhaal lezen om een mening te vormen of een indringende podcast luisteren om het nieuws te beleven, onthouden die producties waarschijnlijk een stuk langer. Nieuwsverhalen die in dat soort behoeften voorzien, hebben dan ook veel meer impact.
Een goede ouder doet toch ook niet precies wat z’n kind wil?
Om te ontdekken welke nieuwsbehoeften het publiek heeft, moeten journalisten beter naar hun publiek gaan luisteren, volgens Olij. Dat betekent niet dat redacties blindelings moeten toegeven aan de behoeften van het publiek. ‘Een goede ouder doet toch ook niet precies wat z’n kind wil?’ Daarnaast zouden journalisten er volgens Olij niet vanuit moeten gaan dat alles wat het publiek wil ‘slecht’ en oppervlakkig is. Het publiek is ook geïnteresseerd in serieuze, nieuwswaardige onderwerpen. Zo willen mensen bijvoorbeeld graag begrijpen hoe bepaalde nieuwsgebeurtenissen hun eigen leven zouden kunnen beïnvloeden.
Journalistiek en / of entertainment
Zelfs als het publiek sterk met een nieuwsverhaal meevoelt en het verhaal dus in de nieuwsbehoefte ‘beleven’ voorziet, hoeft het niet per definitie entertainend te zijn, zegt Olij: ‘De foto van Alan Kurdi, het Syrische peutertje dat aanspoelde op een Turks strand, was bijvoorbeeld geen entertainment. Maar het paste wel degelijk bij beleven.’ Dat veel nieuwsverhalen niet vermakelijk zijn, betekent wat Olij betreft echter niet dat nieuws niet entertainend kán zijn, en dat de journalistiek en ‘entertainment’ altijd lijnrecht tegenover elkaar moeten staan. Olij noemt Zondag met Lubach als voorbeeld. Die show laat volgens haar zien dat inhoudelijke verhalen ook ‘supergrappig’ kunnen zijn.
Luister de nieuwste aflevering van ‘Klikt het?’
Foto: Juliana Malta
