Bart Brouwers: 'Laten we niet meteen nee zeggen tegen alles wat commercie heet'
Nieuws |‘Ik ben heel optimistisch over technologische veranderingen die het makkelijker maken om verhalen te vertellen, presenteren en distribueren. Als we het over 2018 hebben, kunnen we er niet omheen te kijken wat artificial intelligence en blockchain kunnen betekenen voor de journalistiek. We moeten dat accepteren, omarmen en gebruiken. Artificial intelligence is het allerbelangrijkst, in de eerste plaats om grote bulken aan cijfers makkelijker te organiseren en te analyseren. Daarnaast kun je met AI een deel van het journalistieke verhaal vertellen. Dat is al zichtbaar in de sportjournalistiek en de financiële journalistiek, daar zie je robots een plek verwerven. Voor een deel zal AI het traditionele journalistieke werk overnemen, maar voor het merendeel is het aanvullend. We gaan dankzij AI dingen zien die we anders niet zouden zien. En journalisten hebben de taak die inzichten te vertalen naar verhalen.
Wantrouwen
‘Een tweede trend die mij positief stemt, is dat de maatschappij vraagt om goede journalistiek. Deze tijd is ingewikkelder dan ooit. Er is sprake van wantrouwen op verschillende niveaus en van verschillende kanten. Deels richting instituties, en dus tegen wat als mainstream media wordt gezien. Deels richting politiek links, waardoor media niet zouden deugen. Dat wantrouwen is een sign of the times, maar het is ook iets dat altijd aanwezig is geweest. Het nieuwe van de laatste jaren is dat het speelveld diffuser is geworden. Professionele journalistiek en activiteiten die op journalistiek lijken, lopen dwars door elkaar heen.
‘Een van de reacties vanuit de journalistiek op dat wantrouwen is heel hard roepen dat we wel te vertrouwen zijn. Maar we moeten onszelf niet overschreeuwen. Laat gewoon zien wat je waard bent. Doe je werk goed, zonder er huilerig over te doen dat het niet aan ons ligt. Zoek de kracht in jezelf, klaag niet alleen over de buitenwereld.
We zijn blind als we de kansen niet zien die zijn ontstaan door technologische ontwikkelingen, en dom als we ze niet pakken
‘Gedegen onderzoek doen staat in de journalistiek onder druk. We willen altijd net iets te snel naar het volgende onderwerp, terwijl het slimmer zou zijn een onderwerp nou eens heel goed aan te pakken. En met onderzoek bedoel ik niet per se misstanden oplossen, maar zaken goed uitzoeken en goed uitleggen. Dat zou beter zijn dan met twintig partijen dagenlang voor de deur van de Tweede Kamer staan terwijl er niks gebeurt.
Open staan voor sponsoring
‘Als het gaat om verdienmodellen moeten journalisten open blijven staan voor nieuwe vormen. Wijs niet te snel ideeën af. Een voorbeeld: de journalistiek is per definitie huiverig voor sponsoring, want dan ben je beïnvloed. Maar misschien is een bepaalde vorm sponsoring wel mogelijk. Op kleine schaal heb ik dat in Eindhoven laten zien. Het bedrijfje dat ik hier heb draait volledig op bedrijven die ons betalen, maar we werken niet in opdracht. Natuurlijk zitten er risico’s aan, daar moet je attent op zijn. Maar ik denk dat ik heb bewezen dat het helemaal niet ten koste van je geloofwaardigheid of betrouwbaarheid hoeft te gaan. We kunnen beter kijken naar wat wel mogelijk is dan per definitie nee zeggen tegen alles wat ooit het stempel commercie heeft gekregen.
‘Het zou super zijn als we er in 2018 voor kunnen zorgen dat de journalistiek op basis van de inhoud weer een relevantie krijgt die eigenlijk vanzelfsprekend zou moeten zijn. Essentieel is wat mij betreft dat we de kansen oppakken die ontstaan door technologische en maatschappelijke ontwikkelingen. Ik denk dat we heel blind zijn als we die kansen niet zien, maar vooral heel dom als we ze niet pakken.’
Illustratie door Merlijn van Bijsterveld
Meer voorspellers
30 journalisten, ondernemers, developers en andere mediakenners keken in hun glazen bol. Ze vertellen in de laatste weken van het jaar niet alleen welke ontwikkelingen ze verwachten in het journalistieke jaar 2018, maar ook waar ze op hopen. Dit zijn de voorspellers.
