Eruit gefietst door de Belgen

Op 8 december hield het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek een bijeenkomst in de Brakke Grond in Amsterdam met als thema ‘Vlaanderen-Nederland’. Eén van de sprekers was Gert Ysebaert, de ceo van het Vlaamse Mediahuis. Aanleiding voor de bijeenkomst was natuurlijk dat Vlaamse uitgevers in rap tempo de Nederlandse dagbladen aan het overnemen zijn. Gespreksleider Joris van Poppel (NOS-correspondent in Brussel) vroeg Ysebaert op het podium – bijna gekscherend – of Mediahuis nog plannen had om TMG over te nemen. Neen, daar kon natuurlijk niet een direct antwoord op komen, want pas vandaag, een week later, is bekend geworden dat Mediahuis een serieus bod heeft gedaan op TMG.

Hardwerkende Belgen

Het verslag van die bijeenkomst is hier te lezen. Zeker is dat de sprekers van die middag uiteindelijk een beeld schetsten van enigszins verwende Nederlandse mediabedrijven, die door hun gebrek aan visie en daadkracht prooi worden van ‘de hardwerkende Belgen’. Sterker nog, de doorgaans Vlaamse sprekers stelden dikwijls enigszins verbaasd vast dat de Nederlandse dagbladen, waar ze ooit met heel veel ontzag naar keken, één voor één in handen vallen van onze zuiderburen.

En niet alleen onze dagbladen trouwens. Het Belgische industriële investeringsbedrijf Groep Heylen neemt de Koninklijke Nederlandse Munt (KNM) in Utrecht over van de Staat en het heeft maar een haartje gescheeld of de Belgen hadden PostNL overgenomen.

Onze reputatie van moralistische, maar gewiekste onderhandelaars is naar de maan

Het roept herinneringen op aan het Fyra-debacle: Nederland had een claim bij de Belgische spoorwegen van 300 miljoen euro wegens het niet nakomen van afspraken. Die claim werd kwijt gescholden op voorwaarde dat België een paar Fyra-treinen zou bestellen. Dat deed België en daarmee verviel de claim. Alleen waren de Belgen – anders dan de Nederlanders – zo slim om de treinstellen snel, zonder kosten weer af te zeggen toen bleek dat er tijdens het rijden telkens stukken vanaf vallen.

Eruit gefietst

Nederland wordt er links en rechts uitgefietst. Voor de vorm sputteren we soms een beetje als we uit het zuiden de opdracht krijgen een polder onder water te zetten, maar verder hebben we weinig te vertellen. Onze reputatie van weliswaar enigszins moralistische, maar toch vooral gewiekste onderhandelaars is naar de maan. Als de overname van TMG door gaat, zijn straks alle landelijke kranten in Nederland in handen van Persgroep en Mediahuis. De meeste regionale kranten zijn in handen van de Vlamingen. Hebben we daar gedoe over gehad? Er was een tijd, nog niet eens zo lang geleden, dat je als Nederlandse uitgever wel tien keer nadacht voordat je je oog liet vallen op een plaatselijke krant in Overasselt of Emmer-Compascuum. Je wist namelijk dat je vanaf dat moment een lange tijd vrijwel dagelijks bezoek zou krijgen van een zwik juristen van de mededingingsautoriteit. En nu hebben de Vlamingen, geruisloos bijna, het overgrote deel van al onze dag- en huis aan huisbladen overgenomen.

Chapeau! Maar het roept wel vragen op. Onze munten, bijna onze postzegels, ons nieuws. Allemaal in handen van de Belgen. Wie zit daar achter? Wat zit daar achter? En minstens even huiveringwekkend: is er nog meer te halen? Hebben we nog zaken van nationaal belang die we kunnen beschermen? Hebben we nog een kans? Is Madurodam nog in Nederlandse handen? Moeten we niet even checken of we paleis Soestdijk nog hebben? Waarom gaan we het Binnenhof verbouwen? Toch niet omdat ergens is afgesproken dat we daar straks al die Belgische, Waalse, Vlaamse, lokale, federale en gewestelijke regeringen moeten gaan huisvesten?

Nauwelijks ophef

Volgende week stuurt het Fonds een brief naar ‘de politiek’, onder meer om aandacht te vragen voor onze constatering dat in voorgaande gevallen (toen de Belgen NRC-Handelsblad, Algemeen Dagblad, Trouw, Volkskrant, de Gelderlander, Tubantia, BN/deStem, de Stentor, het Eindhovens Dagblad, het Brabants Dagblad, de Provinciale Zeeuwse Courant en de Limburger overnamen) daar nauwelijks ophef over was in de Tweede Kamer. Daar worden de meeste mediawoordvoerders pas wakker als er mag worden gediscussieerd over Boer zoekt Vrouw, Lingo en de juiste zender voor Heel Holland Bakt.

Misschien toch maar weer eens kijken naar zo’n hoge snelheidslijn naar Brussel. Steeds meer Nederlanders moeten daar straks gaan rapporteren.