Hoe ook freelancers kunnen profiteren van de subsidies voor onderzoeksjournalistiek

Nieuws |

Het kabinet Rutte III heeft extra geld vrijgemaakt voor de verbetering van journalistiek in Nederland. Dankzij dit budget kan het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek dit najaar 2,9 miljoen euro uitdelen voor de versterking van onderzoeksjournalistiek in Nederland, met name in de regio. Hierbij ligt de focus op het verbeteren van de onderzoeksjournalistieke infrastructuur. Met andere woorden: het geld is bestemd voor de oprichting en uitbreiding van onderzoeksredacties.
Dit betekent niet dat er geen mogelijkheden zijn voor freelancers. Zelfstandige journalisten kunnen zich verenigen om als collectief een aanvraag in te dienen. Projectmanager onderzoeksjournalistiek Steffan Konings: ‘We willen het graag mogelijk maken voor zelfstandigen om een eigen redactie te beginnen. Ook vanuit het idee dat innovatie en nieuwe energie soms van buiten de bestaande structuren komt.’

Freelancers even veel kans als grote media

Het belangrijkste dat freelancers moeten weten, is volgens Konings dat zij evenveel kans maken als grotere mediaorganisaties. ‘Het gaat echt om de kwaliteit van het plan dat je indient en het team dat je samenstelt. Volgens mij is het juist voor freelancers een mooie kans om zich in het publieke belang in onderwerpen vast te bijten en hier tegelijkertijd financieel fatsoenlijk voor te worden gecompenseerd.’
Een van de randvoorwaarden van de regeling is dat redacties een ervaren leidinggevende hebben. Als nieuwbakken redacties het moeilijk vinden zo’n leidinggevende te vinden, kan het Stimuleringsfonds daarbij helpen. Verder wordt er geen directe ondersteuning geboden bij het vormen van teams, zegt Konings. ‘Het lijkt me ook de lol voor mensen zelf om na te denken over wat voor expertises en perspectieven ze in hun team willen hebben. Hierin willen we teams juist veel vrijheid en ruimte voor eigen creativiteit geven.’
Voor een collectief van freelancers geldt geen minimum van deelnemers. ‘Het aantal journalisten dat een collectief vormt, is denk ik vooral afhankelijk van de omvang en de aard van de activiteiten.’ Wel goed om te weten is dat freelancers bereid moeten zijn om een bepaalde rechtsvorm op te richten, bijvoorbeeld een stichting of vof.

Twintig tot dertig nieuwe onderzoeksredacties

Als collectief een aanvraag indienen is overigens niet de enige manier waarop freelancers kunnen profiteren van de nieuwe regeling. Journalisten kunnen ook als zelfstandige aan de slag op een onderzoeksredactie van een mediapartij. Het Stimuleringsfonds gaat freelancers hier niet bij helpen, ‘maar het goede nieuws is dat er straks hopelijk twintig tot dertig beloftevolle nieuwe onderzoeksredacties komen, verspreid door het land, die goede mensen zoeken.’
Journalisten die onderzoeksjournalistieke projecten willen uitvoeren, maar zich niet meteen in een nieuwe redactie willen verenigen, kunnen terecht bij het Fonds Bijzondere Journalistieke Projecten (FBJP). Dat fonds heeft één miljoen euro te besteden ter ondersteuning van ‘diepgravende en tijdrovende onderzoeksjournalistiek’.

De journalist centraal

In de regeling van het FBJP staat de journalist centraal, aldus projectleider Henk Bas. ‘Journalisten die langere tijd aan een onderzoek willen werken, kunnen alleen of in teamverband een aanvraag indienen. Daardoor is deze regeling vooral aantrekkelijk voor freelancers.’ Volgens Bas worden er allerlei soorten producties ondersteund: van audio(visuele) verhalen tot boeken. ‘Zolang het maar onderzoeksjournalistiek is.’ Bas heeft geen specifieke onderwerpen voor ogen, maar net als bij het Stimuleringsfonds is een deel van het geld gereserveerd voor regionale journalistiek.
De subsidie die het FBJP verstrekt, bestaat uit een honorarium van 1.750 euro per persoon per fulltime maand, plus een onkostenvergoeding. Journalisten kunnen zowel aanvraag doen voor een researchfase als voor een uitvoeringsfase. Bas noemt vooral de subsidie voor de researchfase aantrekkelijk voor freelancers. ‘Dat is de fase waarin freelancers vaak nog geen geld krijgen van een medium.’

Jonge journalisten aangemoedigd

Het FBJP moedigt expliciet jonge en regionale journalisten aan om te reageren. Wel moeten zij al enige ervaring hebben. ‘Journalisten moeten bij hun aanvraag een intentieverklaring meeleveren van een medium dat hun stuk wil publiceren. Als Vrij Nederland bijvoorbeeld aangeeft dat het jouw verhaal gaat plaatsen, weten wij dat de redactie zich committeert aan de verloop en kwaliteit van het project.’
Als tip wil Bas aanvragers graag meegeven dat ze goed moeten laten zien hoe ver ze al zijn in hun onderzoek en wat ze denken dat het gaat opleveren. ‘Wees duidelijk en noem concrete onderzoeksonderwerpen, om de commissie te laten zien dat je project belangrijk en haalbaar is.’

Meer informatie

Aanmelden voor de subsidieregeling onderzoeksjournalistiek kan tot en met 14 oktober 2018. Meer weten? Check de informatie over de regeling of maak een afspraak voor een telefonisch gesprek via onderzoeksjournalistiek@svdj.nl.

Nieuwsbrief

Ontvang ons laatste nieuws
Hidden
Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.