Tahrim Ramdjan (Het Parool): ‘Dit boek maakte me bewust van mijn eigen blinde vlekken’

Of je het nu las tijdens je studie, in de eerste jaren als journalist of toen je al een oude rot in het vak was: een goed journalistiek boek blijft je bij. In een korte serie vertellen journalisten over het boek dat hun blik op het vak veranderde. Tahrim Ramdjan is freelance journalist en redacteur van Het Parool. Zijn favoriete journalistieke boek: ‘Heb je een boze moslim voor mij?’ van Zoë Papaikonomou en Annebregt Dijkman (2018, Amsterdam University Press). Hierin onderzoeken de twee waarom het veel media nog niet lukt om diverser te worden. Daarvoor volgden ze onder andere twee jaar lang de zoektocht naar meer diversiteit van De Correspondent.

‘Toen ik het boek las, was ik net nieuw in het journalistieke landschap, als stagiair bij Het Parool. Ik kwam netjes gekleed naar de redactie, terwijl de chef er heel casual bij liep; journalisten lopen blijkbaar niet in pak. Maar ik realiseerde me door het boek van Zoë en Annebregt op wat voor spanningsveld je balanceert als journalist van kleur in Nederland.

Diversiteitsverslaggever

Het gaat me er niet om dat kleur of identiteit terug te zien is in al het werk dat ik doe. Er zijn genoeg reportages of verhalen die er weinig mee te maken hebben. Maar dit boek heeft me wél handvatten gegeven voor de gevallen waar ik me geroepen voel om ergens heen te gaan omdat ik een Surinamer of journalist van islamitische achtergrond ben. Aan de ene kant wil je daar dan op een cultureel sensitieve manier verslag van doen, aan de andere kant wil je niet gereduceerd worden tot ‘diversiteitsverslaggever’, puur omdat je zelf een kleur hebt.

Ik vond het ook bijzonder om te lezen in hoeverre De Correspondent de schrijvers meenam in hun zoektocht naar diversiteit. Zoals bij veel media, en ook vele andere organisaties overigens, bleek hun zoektocht naar diversiteit moeilijker dan gedacht. Deels omdat mensen met een diverse achtergrond vaak met veel bombarie worden binnengehaald en vervolgens niet de juiste vaardigheden krijgen aangeleerd om zich staande te houden, bijvoorbeeld in een sociale setting die ze nog niet kenden.

Divers netwerk

Daarnaast maakte het boek me bewust van mijn eigen blinde vlekken. Als je iemand benadert voor een artikel over racisme, zoek je dan de personen die zich daar altijd over uitspreken? Of laat je ook mensen aan het woord die anders geen podium krijgen? Zo schreef ik voor Het Parool een artikel over de ambassadeurs van Pride Amsterdam 2020. Ik wist dat we een van hen, Sherry Jae Ebere, nog niet in de krant hadden gehad. Ze is een zwarte trans vrouw uit Zuidoost – de wijk waar ik zelf ook vandaan kom – met een indrukwekkend verhaal. Dus ik besloot dat ik nu per se háár verhaal wilde vertellen.

Ik denk dat elke journalist iets kan opsteken van dit boek. Het is voor ons allemaal noodzakelijk om te investeren in een divers netwerk. Mij even appen wanneer je toevallig een zwarte bron nodig hebt – dat gebeurt regelmatig – is niet voldoende. Neem zelf de moeite en tijd om mensen te leren kennen uit allerlei lagen van de samenleving. Ik weet dat we het als journalisten erg druk hebben, maar het geeft je verhalen écht meer diepte als je diverse bronnen inzet. Dat hebben Annebregt en Zoë me ook laten zien met hun boek.’