Hans Nijenhuis (AD): ‘We hebben twee nieuwe taken gekregen: omarmen en troosten’
Nieuws | Op de werkvloerWat is het nieuwe normaal op jouw redactie?
(Lachend) ‘Dat is op dit moment vooral de strijd wie het eerste terug mag keren naar de vloer. We willen er graag voor zorgen dat mensen weer op de redactie kunnen werken, maar dat moet wel langzaamaan gaan, stap voor stap. Vooral voor mensen die kinderen hebben of klein behuisd zijn, blijkt deze tijd een enorme opgave. We kijken bij het terugkeren naar twee dingen. Ten eerste: wat is het belangrijkste voor de organisatie op dit moment? En het tweede criterium: wie het heeft het persoonlijk extra nodig op dit moment? Als mensen stress krijgen van het thuiswerken zoeken we naar een oplossing. We hebben inmiddels looplijnen aangebracht en linten gespannen en waarschuwingsstickers geplakt op de bureaus, zodat werken op de redactie zo veilig mogelijk kan.’
Het AD wordt sinds begin van de crisis volledig vanuit huis gemaakt. Waarom zet je het thuiswerken niet door? De lezer merkt daar niets van.
‘Dat klopt, maar er sluipt nu toch wel vermoeidheid in. Ik vraag me oprecht af: hoe lang houden we dit vol? De eerste weken draai je, zoals bij elke ramp, op adrenaline, maar praktische zaken zoals bureaustoelen die niet lekker zitten, te kleine schermen en een gebrek aan structuur tijdens het thuiswerken beginnen nu in de weg te zitten. De mannen van de servicedesk leverden op bestelling extra beeldschermen en toetsenborden thuis af, in een aantal gevallen zijn er zelfs internetkabels gelegd, maar hoe behulpzaam ook, de keuken of slaapkamer kunnen zij niet groter maken.
En verder: van levensbelang is het misschien niet, maar ik mis ook de koffieautomaat – en niet vanwege de koffie. Daar kom je mensen tegen, wissel je ideeën uit. Ook werkt een brainstorm beter in het echt. Dan onderbreek je elkaar vaak, dat leidt tot betere beslissingen.’
De coronacrisis betekent voor medewerkers in Brabant iets anders dan in de Randstad
Werken op de redactie wordt dus langzaamaan weer mogelijk. Hoe gaat dat er de komende weken uitzien?
‘We beginnen vanaf 1 juni met de vormgevers en eindredactie van print. Een krant in elkaar zetten is toch echt eenvoudiger als je op één vloer zit. Voor alle anderen blijft thuiswerken de norm. Maar we kunnen de redactievloer misschien wel inzetten om thuiswerken langer vol te houden. Namelijk door heel kleine groepjes redacteuren bij toerbeurt toe te laten. We dwingen overigens niemand om terug te keren.
Daarnaast is het tijd om naar regiogebonden oplossingen te kijken. De coronacrisis betekent voor de medewerkers in Brabant verlies en verdriet om geliefden die zijn overleden, terwijl het in de Randstad vooral gaat over de regels en de gevolgen daarvan. We kijken samen met de afdeling HR hoe we mensen hierbij kunnen begeleiden, dat is maatwerk.’
Hoe lang gaat het allemaal nog duren, denk je?
‘Voordat echt alles weer een beetje op het normale lijkt? Misschien wel eind van het jaar pas. We kijken niet te ver vooruit, omdat we er nog middenin zitten en we weten dat het nog een tijd kan duren. Ik denk vaak deze tijd aan het verhaal van een Amerikaanse oud-militair. Tijdens de Vietnamoorlog waren er Amerikaanse krijgsgevangenen die zich steeds een deadline voorhielden. ‘Met Kerst komen we vrij!’ Dat gebeurde dan niet, dus riepen ze vervolgens: ‘Met Pasen zijn we wel thuis’. Die groep was in de zomer die daarop volgde -en waarin ze nog steeds vastzaten- dood, terwijl een andere groep, die het losliet en accepteerde dat ze krijgsgevangene waren, het wel overleefde. Zelfs als de cafés weer opengaan en er allerlei andere dingen weer normaal worden, kan het zijn dat wij nog steeds deels thuiswerken. Je kunt je er het beste maar gewoon bij neerleggen.’
Welke veranderingen mogen van jou blijven?
‘De onderlinge banden zijn verstevigd. De stemming is op de redactie een beetje hetzelfde als in heel Nederland, mensen denken veel sneller: wat kan er nog wél? Verder hebben we met de hoofdredacteuren van de regionale titels waarmee we samenwerken elke vrijdag een online hangout, die we gekscherend Stichting Korrelatie noemen. Voorheen zagen we elkaar eens per maand op locatie. Nu wisselen we meer ervaringen uit, de groep is veel hechter geworden. Daarnaast geeft DPG elke week een zakelijke maar ook persoonlijke update aan alle medewerkers. Zo konden we meekijken in de thuiswerkkamer van CEO Erik Roddenhof. Op die manier wordt de topman die normaal gesproken op de achtergrond opereert een gezicht voor de medewerkers.’
Bij ons is het glas halfvol
Wat betekent de coronacrisis inhoudelijk voor het merk AD?
‘Wij deden tot nu toe altijd drie dingen: informeren, vermaken en helpen. Dat is de kern van AD – Altijd Dichtbij. Nu zijn er twee dingen bij gekomen: omarmen en troosten. Voor sommige lezers is de krant de enige vriend die zij op een dag zien en dan wil je niet dat die vriend alleen maar slecht nieuws brengt. Dus letten we daarop. Zo hebben we ‘Nederland blijft thuis’ gemaakt, een speciale sectie met feelgood nieuws, praktische tips en moodfilms [beelden die zo gemonteerd zijn dat ze een bepaald gevoel oproepen, BJC]. Met medewerking van Di-rect. Hun nummer ‘Soldier on’ lijkt inmiddels de soundtrack van deze coronatijd te zijn geworden.’
Veel redacties hebben nu meer interactie met het publiek dan voorheen. Hoe is dat bij jullie?
‘We zijn met drones het land in getrokken en vroegen thuiszittend Nederland om zich te laten zien. Elke stap in dat proces leverde content op. De oproep zelf, het filmen van alle initiatieven, de eindmontage. Ook stellen we ons bewust constructief en oplossingsgericht op. Bij ons is het glas halfvol. Verder hebben we op de voorpagina geapplaudisseerd voor het verplegend personeel. Op dit soort manieren voegen we persoonlijkheid toe aan harde journalistiek.’
Heb je deze periode iets nieuws geleerd als hoofdredacteur?
‘Je zag in korte tijd de belangstelling van het publiek verschuiven. Om een premium artikel bij ons te kunnen lezen moet je abonnee zijn. We zien nu aan het bezoek en gedrag bij deze artikelen heel goed voor welke onderwerpen en thema’s lezers bereid zijn een abonnement te nemen. In de eerste twee weken waren dat stukken met het keiharde feitelijke nieuws en de menselijke verhalen over slachtoffers en redders, daarna deden artikelen met daarin antwoorden op de vraag ‘wat betekent dat voor mij?’ het goed. Daarna was er behoefte aan duiding en achtergrond bij het waarom van alle maatregelen, en nu zien we dat verhalen over de toekomst en wat te doen tijdens de zomervakantie leiden tot nieuwe abonnees. En inmiddels zie je ook dat ook dat niet-coronaverhalen weer steeds beter worden gelezen.
Dit alles leerde ons hoe belangrijk timing is. Het hele team is er nu op gericht snel op de veranderende behoeften van lezers te reageren door de onderwerpkeuze daarop aan te passen. Die manier van werken heeft succes. DPG deelt geen cijfers, maar ik kan wel zeggen dat we een eind op weg zijn onze oplagedoelstellingen voor dit jaar te halen. Dat is maar goed ook, want de advertentie-inkomsten zijn natuurlijk fors teruggelopen.’
Het hele team is er nu op gericht om snel te reageren op de veranderende behoeften van lezers
Over cijfers gesproken. Hoe belangrijk is het nog om dagelijks de coronacijfers te delen?
‘Als je eerlijk bent, kun je je afvragen of dat ooit zin heeft gehad. Het dagelijkse dodental is bijvoorbeeld verneukeratief, sorry voor dat woord, want er zijn ook coronadoden die helemaal niet zijn getest. Wij zijn pas later met oversterftecijfers gaan werken. Dat is veel realistischer, anders mis je context bij de cijfers. Ik snap het wel, er is behoefte aan een soort thermometer, hoe staan we ervoor? Maar als dit voorbij is, vind ik wel dat we als journalistiek goed moeten evalueren hoe we dit hebben gedaan. Het gaat namelijk niet alleen om de cijfers. Deze crisis treft ons ieder op een andere manier – de een is gefrustreerd over regelgeving, de ander heeft verdriet.’
Waar ligt de komende tijd je inhoudelijke focus?
‘Op de vraag hoe we moeten leven met corona. En ook: wat blijft er overeind van maatregelen die nu blijvend van aard lijken te zijn, zoals de anderhalvemetersamenleving. Het leven zonder evenementen, wat betekent dat? Corona blijft nog wel even. Hoe gaan wíj verder?’
Foto: ANP / Remko de Waal
Lees ook in deze serie:
Mireille van Ark (BNR): ‘BNR krijgt steeds meer de rol van kennisplatform‘
Marc Veeningen (Hart van Nederland): ‘In iedere nieuwsrubriek wordt gespeculeerd‘
Sander Warmerdam (Leeuwarder Courant): ‘We bieden adverteerders gratis advertentieruimte‘
Bas Booister (Streekomroep Westland): ‘Iedereen is nu bereid om harder te lopen‘
Gert-Jaap Hoekman (NU.nl): ‘We gaan dagelijks positief nieuws brengen‘
Freek Staps (ANP): ‘Geen enkel verhaal is de gezondheid van een collega waard‘