Het succes van iNOS: de NOS bouwde zijn eigen redactiesysteem en CMS

iNOS is meer dan een CMS; het is het redactiesysteem dat bij de NOS wordt gebruikt voor alle redacties. Van de redacteuren die vooruit plannen tot het team achter het Achtuurjournaal en van de makers van Met Het Oog Op Morgen tot de redactie van NOS.nl: allemaal werken ze in iNOS. Ook een aantal regionale omroepen werkt er inmiddels mee.

Het ontstaan van iNOS

Tien jaar geleden deed de NOS onderzoek naar een alternatief  voor het redactiesysteem iNews, dat internationaal heel veel wordt gebruikt door televisienieuwsredacties. Ook Tridion, een CMS dat helemaal niet was gebouwd voor het onderhouden van nieuwssites en mede daardoor een crime was voor de redactie, was aan vervanging toe. In die zoektocht maakte de omroep op een bepaald moment de keuze om zelf een systeem te gaan bouwen, omdat er eigenlijk niets op de markt was dat voldeed aan de wensen.

Remy Hersbach, destijds redacteur bij de internetredactie van de NOS, zat in de werkgroep die besprak  wat een nieuw systeem zou moeten kunnen. ‘In die brainstorms hadden we het over wat de verschillende redacties binnen de NOS bindt en hoe je gebruik wilt kunnen maken van elkaars werk. Al snel kwamen tot de conclusie dat we allemaal met dezelfde verhalen bezig zijn.’

Verhalen zijn vervolgens de basis geworden van iNOS. Iedere onderwerp waaraan gewerkt wordt, is een verhaal, waarbinnen je in één overzicht alle relevante informatie die verzameld is door de redactie terug kunt vinden. Vervolgens kunnen binnen zo’n verhaal items worden gemaakt voor radio, tv en online. Deze items komen terecht in draaiboeken voor radio of tv, en vanuit het verhaal is voor iedereen inzichtelijk wie wat doet en kunnen redacteuren van verschillende media bij elkaars teksten en videomateriaal.

Snel onder de knie

iNOS werd in het najaar van 2014 geïntroduceerd op de redactie van de NOS, tegelijkmet de lancering van een vernieuwde website. Voorafgaand daaraan hadden collega’s elkaar training gegeven en alvast geoefend. Marijn Dorrestijn, eindredacteur online bij de NOS: ‘We gingen met een klasje naar een opleidingslokaal en dan kreeg je een stoomcursus. Het was meteen duidelijk dat iNOS heel makkelijk te bedienen was. Het was logisch hoe het systeem was opgebouwd en hoe je daar als redactie je voordeel uit kon halen. En iedereen had het ook wel snel onder de knie.’

Bij breaking news kan de één een tekst tikken en de ander een foto zoeken, tegelijk in hetzelfde artikel

Met de systemen daarvoor was dat wel anders. Eerder moest Hersbach als redacteur met een aan een computer gekoppelde videorecorder items van het journaal opnemen en deze handmatig uploaden naar een server om vervolgens de link naar de video handmatig in het CMS Tridion te plakken. Sowieso was werken met Tridion lastig. ‘Er zaten een heleboel knoppen en functies in die we niet nodig hadden en waar we zelfs absoluut niet aan moesten zitten,’ vertelt hij over de tijd voor iNOS. Daarnaast zat er soms een flinke vertraging tussen het moment van opslaan en het moment dat een artikel daadwerkelijk online verscheen, wat het werken erg lastig maakte. Dorrestijn: ‘Je moest vervolgens maar zien hoe het er uiteindelijk uit kwam te zien op de site.’

Wat voor de online redactie van de NOS een groot voordeel is, is dat de artikelen in iNOS worden opgebouwd in blokken. Een stuk tekst, een foto, een video, een kadertje, alles is een los blok. Redacteuren kunnen tegelijkertijd in een artikel werken in verschillende blokken. ‘Bij breaking news kun je hierdoor sneller werken doordat de één een tekst kan tikken en de ander een foto kan zoeken,’ vertelt Dorrestijn daarover. Als eindredacteur kan hij hierdoor ook makkelijk meekijken en een artikel vervolgens snel publiceren als het nodig is.

Doorontwikkeling

Als je spreekt met redacteuren die met iNOS werken, klinkt het misschien als een perfect systeem, maar af is het nooit. Na de introductie in 2014 is het team dat iNOS ontwikkelde aan de slag gegaan om het systeem klaar te maken voor het gebruik bij regionale omroepen. Omroep Zeeland, Omrop Fryslân en RTV Drenthe gebruiken het inmiddels. Daarnaast wordt het systeem onderhouden en worden nieuwe functies toegevoegd op basis van wensen van de redactie.

Als je schetsen uit 2013 naast het iNOS van nu houdt, is veel nog gewoon hetzelfde

Hersbach is sinds kort één van de ontwikkelaars die meebouwen aan iNOS. ‘Ik programmeerde al langer als hobby en ik probeerde in de systemen van de NOS wel eens wat dingen te fixen die eigenlijk niet konden. Ik was een soort technisch redacteur, maar doordat er in de loop van de jaren steeds minder onderhoud en verbeteringen nodig waren ging ik die technische kant een beetje missen. Toen ben ik gaan praten met de ontwikkelaars, vanuit het idee: ik heb journalistieke ervaring, ken iNOS en kan een beetje programmeren.’

Hij kan vanwege zijn achtergrond op de redactie snel inschatten of wensen die iemand neerlegt ook echt prioriteit zouden moeten hebben. ‘Bijsturen is makkelijker als je weet hoe er met een systeem gewerkt wordt,’ legt hij uit. ‘Daarnaast probeer ik wat dingetjes op te pakken waar ik als redacteur zelf tegenaan liep.’

Onderhoud

Het grote werk zit ‘m in het onderhouden van iNOS. Aan de achterkant ‘praat’ het systeem met allerlei andere systemen. ‘De videosuite [software voor videobewerking, EvdW] die we gebruiken, wordt geüpdatet, waardoor we in iNOS dingen moeten aanpassen. We werken vanwege de oude videosuite nu nog met Microsoft Silverlight, maar daar is Microsoft mee gestopt en dus moeten we dat gaan vervangen in iNOS.’ Daarnaast komen er altijd nieuwe wensen bij. ‘De redactie wil bijvoorbeeld direct een video naar YouTube kunnen uploaden, als iNOS gaan we dan mee in zo’n verandering.’

Desondanks verschilt het iNOS uit 2013 niet eens zo heel veel van het iNOS van nu. ‘Er is toen bij het ontwerp echt goed over nagedacht. Als je de schetsen uit die tijd naast het iNOS van nu houdt, dan is heel veel nog gewoon hetzelfde,’ aldus Hersbach.

Foto: NOS / Stefan Heijdendael

Lees ook in deze serie:

Het CMS wordt steeds slimmer, maar kan nog niet alles wat de journalist wil

We vroegen journalisten naar hun cms-ervaringen. Dit vertelden ze erover