Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek heeft in 2013 samen met de VU en HU drie onderzoeken uitgevoerd naar de lokale en regionale journalistiek. Onderzoekers Quint Kik en Lammert Landman onderzochten de kwaliteit van het nieuws in de regio en analyseerden online nieuws in tachtig gemeenten. Professor van de Vrije Universiteit Irene Costera Meijer deed onderzoek naar het verschil tussen het aantal nieuwsaanbieders in het noorden en zuiden. Tot slot deed Piet Bakker, lector journalistiek aan de Hogeschool Utrecht, met zijn studenten onderzoek naar hyperlocals.
Uit het onderzoek is gebleken dat in kleine gemeenten de politiek nauwelijks nog wordt gevolgd door de journalistiek. Lokale media duiken wegens gebrek aan financiën niet in de gaten die de regionale media door bezuinigingen laten vallen. In gemeenten kleiner dan 50.000 inwoners ontbreekt nieuws over lokaal beleid vrijwel volledig. In de grote gemeenten, met meer dan 100.000 inwoners, zijn er nog wel meerdere media te vinden die berichten over lokaal beleid.
Op weekbasis telt een gemeente online gemiddeld 58 nieuwsberichten, ofwel ruim 8 berichten op een dag. Gemiddeld zeventien procent van al dat online nieuws gaat over politiek, blijkt uit het rapport. De regionale dagbladen blijken de sterkste journalistieke waakhonden. 27 procent van hun online nieuws gaat over lokaal beleid. De dagbladen worden gevolgd door huis-aan-huisbladen (24 procent). Ook lokale omroepen zijn met 20 procent een opvallende waakhond
Regionale media blijken verder een belangrijke katalysator voor de aanwezigheid van lokale initiatieven. De onderzoekers spreken van een vliegwieleffect waarbij aanwezige nieuwsmedia andere media-initiatieven aantrekken. Wanneer regionale media minder berichten in een gemeente, neemt de berichtgeving van lokale media navenant af. Wel zien Kik en Landman dat regionale media niet langer in staat zijn om in de uithoeken van Nederland aanwezig te zijn. Die journalistieke rol lijkt voornamelijk weggelegd voor lokale omroepen en zelfstandige nieuwssites (hyperlocals). Deze hyperlocals kwamen opvallend sterk uit het onderzoek met veel online nieuws. Van de 4600 gevonden nieuwsberichten in een week tijd, zijn zo’n 1000 berichten afkomstig van hyperlocals.
Een derde van alle hyperlocals start om de politiek kritisch te volgen en uit onvrede over te kort schietende nieuwsmedia, maar het probleem is het in de lucht houden van de sites. De onderzoekers concluderen dat een gebrek aan technische en bedrijfskundige kennis daarvan de oorzaak is.
De onderzoeken zijn beschikbaar in het rapport Nieuwsvoorziening in de regio.
Downloads
