Chanel Lodik: ‘Als het om diversiteit gaat, kijken redacties te weinig naar binnen’

Chanel Lodik (32), op Instagram beter bekend als @marketingvrouw, is marketingconsultant en oprichter van Meer Kleur in de Media. Ze koppelt media aan experts en journalisten van kleur. Ook geeft ze masterclasses op het gebied van diversiteit en inclusie. Wat heeft Black Lives Matter volgens haar veranderd in het medialandschap? En doen redacties hard genoeg hun best voor diversiteit?

‘Komend jaar zal de tendens van meer diversiteit doorzetten, maar we zullen ook veel schijndiversiteit zien. Laatst kreeg ik een mail van een hoofdredacteur van een regionaal dagblad, met de vraag of ik hem kon helpen aan ‘allochtone journalisten’ – zijn woorden. Ik heb hem geadviseerd om eerst naar de kern te gaan: waarom zoekt hij eigenlijk journalisten van kleur en waarom trekt zijn redactie ze nu niet aan? Begin eens met een training op het gebied van diversiteit en inclusie, was mijn advies. Dat wilde hij niet, want zijn redactie was nu gefocust op de positie van vrouwen binnen hun organisatie. Die voelen zich volgens hem ‘ook niet helemaal oké’ op zijn redactie, en die twee dingen zouden elkaar in de weg staan.

Poppetjes plaatsen

Het is een textbook example van hoe het vaak gaat op redacties. Er wordt niet naar binnen gekeken: wat moeten wij veranderen om diversiteit aan te trekken en te behouden? Men wil wel een paar poppetjes plaatsen – ‘kijk ons nou divers zijn’ – maar dan begin je aan de buitenkant. Dat noem ik dus schijndiversiteit, of windowdressing, we schieten er weinig mee op. Ik ga zo iemand dan ook niet in contact brengen met mensen uit mijn netwerk, want als de witte vrouwen die er werken zich al niet op hun gemak voelen, is zijn redactie blijkbaar geen veilige plek.

Je zag afgelopen jaar veel covers met Zwarte modellen, en dat is natuurlijk mooi. Tegelijk denk ik: maar jongens, de wereld is niet alleen maar Zwart hè? Meer Kleur in de Media betekent niet dat diversiteit alleen over Zwarte mensen gaat. Er was in de eerste periode van corona ook veel aandacht voor Aziatische mensen, omdat ze gediscrimineerd worden, maar ik zou het zo fijn vinden als er ook buiten zo’n nieuwsaanleiding om ruimte was voor diversiteit. Er zijn bijvoorbeeld ook veel Poolse mensen in Nederland, en ja, zij zijn wit, maar het zijn geen Nederlanders. Hoe zien zij zich gerepresenteerd?

Iets dóen

Ik zie ook hoopvolle dingen. Black Lives Matter heeft voor een breder bewustzijn van racisme gezorgd. Zo’n grap van Johan Derksen over Akwasi – een tijdje geleden had iedereen nog gezegd: ‘het is een grapje, hij bedoelt het niet kwetsend.’ Dat punt zijn we voorbij, steeds meer mensen zien: dit kan niet meer. En ze willen ook echt iets dóen: ik krijg meer dan ooit de vraag van witte mensen, ‘hoe kan ik helpen?’

Ik kijk uit naar wat Omroep Zwart komend jaar gaat doen. Wat ik hoop dat ze gaan maken? Programma’s met een betere representatie. Met de bestaande programma’s is niet zoveel mis, maar ze hebben nog te vaak het witte perspectief. Neem nu het programma van Waldemar Torenstra die naar Afrika gaat om de mooie kanten van het continent te laten zien. Dat is natuurlijk prima, maar waarom wordt dat niet gemaakt door iemand die daar vandaan komt?

Waakhond

Verder ben ik groot voorstander van een waakhond op het gebied van diversiteit. In de culturele sector heb je de Code Culturele Diversiteit & Inclusie. Het is mooi als media ook zo’n code ondertekenen, maar daarmee ben je er nog niet. Een waakhond zou kunnen checken of media er ook echt iets mee doen: eerst in het beleidsplan kijken wat de bedoeling is, en dan aan het eind van het jaar nagaan wat ervan terecht is gekomen.’

 Op verzoek van de geïnterviewde schrijven we in dit interview Zwart met een hoofdletter, omdat het woord verwijst naar een groep mensen met een gedeelde culturele identiteit en geschiedenis.