Illustrator Sarah Yu Zeebroek: ‘Ik wil niet dat mijn werk een maniertje wordt’
Nieuws | Op de werkvloer
Hun werk springt meteen in het oog als je de krant openslaat of de tv aanzet, maar zelf zijn beeldmakers minder zichtbaar. Daarom zetten we er deze zomer vier in de schijnwerpers. Hoe denken ze over hun rol op de redactie? Wat vinden ze het leukst aan hun werk? En hoe kunnen beeld- en woorddenkers elkaar versterken? Sarah Yu Zeebroek is illustrator voor de Volkskrant, de VPRO Gids en het Belgische weekblad Knack.
Op de kunstacademie had Sarah Yu Zeebroek soms wel een maand de tijd voor een tekening. De realiteit van het werkende leven als illustrator is prozaïscher. Aan een illustratie voor de krant kan ze ongeveer een dag besteden. ‘Daarom zie ik een tekening als een momentopname,’ zegt Zeebroek. ‘Ik ga aan de slag en wat er vandaag uitkomt, is wat het is.’
Eerst maakt ze een schets, die ze voorlegt aan de beeldredactie van de krant of het tijdschrift – ‘Meestal is het oké, soms krijg ik als feedback dat iets een beetje vergezocht is of duidelijker kan’ – en dan werkt ze de tekening verder uit. ‘Gaandeweg gaat het ergens naartoe. Het leukste vind ik het wanneer ik mezelf verras. Soms gebeurt dat al tijdens het schetsen, en soms later, als ik op de computer kleur toevoeg aan de potloodtekening.’
Weerstand
Ze hoort andere illustrators weleens zeggen dat ze moeite hebben met de tijdsdruk van werken voor media. ‘Als je graag lang en gedetailleerd werkt, is het lastig. Tekenaars zijn vaak perfectionisten. Maar het heeft ook voordelen, door de tijdsdruk kun je je denken uitschakelen. Ik kan niet lang tobben, want het moet gewoon af.’
Elke dag een tekening maken bij de actualiteit, over oorlog en andere zware onderwerpen, daar zou ik somber van worden
Voor de Volkskrant maakt ze illustraties bij recensies en essays over boeken. ‘Ik mag mijn wereld toevoegen aan de tekst van de journalist.’ Hoe verrassender het onderwerp, hoe leuker. ‘Ik ben nogal nieuwsgierig, dus ik heb er plezier in om eerst van alles op te zoeken.’ Ze hoeft het boek niet goed te vinden om er een geslaagde tekening bij te kunnen maken, al fronst ze weleens. ‘Laatst ging het over een boek van Maarten Boudry, een Belgische filosoof met wie ik het, laten we zeggen, totaal niet eens ben. Dan voel ik in eerste instantie wat weerstand, tot ik me bedenk: ik hou niet van dit boek, maar wel van tekenen. Die twee dingen kan ik van elkaar scheiden.’
Prikkelen
Wat ze moeilijker zou vinden: werk maken bij de actualiteit. ‘Elke dag weer, over oorlog en andere zware onderwerpen, daar zou ik somber van worden.’ Haar vader, Kamagurka (Luc Zeebroek), zit juist bovenop het nieuws: hij maakt een dagelijkse cartoon voor NRC. ‘Hij klaagt er ook over, hoor, elke dag dat nieuws. Je kunt niet even zeggen: ik zet het uit.’
Of ze iets van hem geleerd heeft? ‘Misschien om gewoon te beginnen. Hij werkt heel snel en neemt misschien eerder genoegen met het resultaat. Hij is van het woord, van de grappen. Ook als hij schildert, kiest hij een titel die grappig is. Dat is niet mijn doel. Mijn beeld moet prikkelen en op zichzelf kunnen staan, ik wil de kijker niet een richting op sturen. Ik hou ervan dat je er een eigen interpretatie aan kunt geven.’
Performance
En ze vindt het belangrijk om zichzelf te blijven verrassen. ‘Als er iets is wat ik wil voorkomen, is dat ik mezelf ga vervelen. Ik wil niet dat het een maniertje wordt.’ Vandaar dat ze haar werk voor media combineert met andersoortige opdrachten en vrij werk. ‘Soms maak ik een trouwkaart, dan weer artwork voor bands. Laatst heb ik tekeningen gemaakt voor het museum over de Eerste Wereldoorlog in Ieper.’ En ze staat regelmatig op het podium. In het verleden met haar band Hong Kong Dong en tegenwoordig met haar broer Bolis Pupul, maar ook als tekenaar. ‘Sommige illustrators gruwen van live tekenen. Ik zie het als een performance. Het gaat niet om het eindresultaat, maar om het proces. Dat je niet weet waar het naartoe gaat, is juist zo leuk.’
Wanneer ze tevreden is? Zeebroek lacht. ‘Nooit! Dat is wat me vooruit blijft duwen, het gevoel dat ik de volgende keer nog iets beters of anders kan maken.’
Over Sarah Yu Zeebroek
Sarah Yu Zeebroek (1983) is een Belgische illustrator en muzikant. Haar werk verschijnt bijvoorbeeld in het katern Zondag van de Volkskrant, vaak bij boekrecensies en essays over boeken, en in de VPRO Gids. Ook maakt ze elke week een illustratie bij een factcheckrubriek in het Belgische weekblad Knack. Zeebroek studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam en aan LUCA School of Arts in Gent.
Over de auteur
