Anne-Marije Vendeville: ‘Journalisten en designers moeten samen om de tafel’
Nieuws | De VoorspellersAnne-Marije Vendeville (39) is sinds 2017 art director van NRC. Vorig jaar werd haar krant uitgeroepen tot European Newspaper of the Year.
‘Ik hoop dat er komend jaar een heleboel luikjes opengaan bij journalisten. Dat ze meer inzien dat designers en schrijvende journalisten elkaar versterken. Nog te vaak begint een verhaal in de krant met: dit is het onderwerp, zoveel woorden. Dan kunnen we dus pas in een laat stadium meedenken over de visuele aanpak. Soms komt die zelfs pas ter sprake als het artikel al klaar is.
Eén pakket
Zonde, want als je de visuele kant van het verhaal al vooraf bespreekt, kun je veel meer kanten op. In dat stadium heb je nog allerlei mogelijkheden om een verhaal eruit te laten springen, bijvoorbeeld met een animatie, infographic, video, of door een verhaal deels te tekenen. Dat geldt trouwens niet alleen voor grote producties – dat denken mensen vaak, maar we willen met visuele journalistiek juist de middenmoot versterken. Ook het snelle nieuws kun je soms voorzien van een visuele laag die prikkelt of een ander perspectief toevoegt.
Het Graphics Department van persbureau Reuters maakt bijvoorbeeld geweldige visuele journalistiek. Het is heel goed om alle visuele disciplines in één ruimte te hebben – ik spreek bij ons bewust van de designafdeling, ook al heet-ie officieel nog niet zo, want ik geloof dat fotografen, vormgevers, illustratoren, infographic-makers, motion designers en developers bij elkaar moeten zitten. En dat print, online en social ook geen aparte werelden zijn. Het zou één pakket moeten zijn. Dan denkt de betrokken designer na over het geheel, en krijg je een veel beter op elkaar afgestemd eindresultaat.
De designredactie moet tegen een journalist kunnen zeggen: als we beginnen met een visualisatie, is het nodig dat jij je verhaal omgooit
Maar anders dan ze bij Reuters doen, ben ik ervan overtuigd dat wij samen om de tafel moeten met de auteurs. Daarbij is een verhaalbegeleider nodig, iemand die van zowel inhoud, vorm als techniek verstand heeft. En van projectmanagement, want zonder goede planning wordt het niks. Bij onze krant wordt die rol nu door verschillende mensen ingevuld, bijvoorbeeld door mij of door de onderzoekschef.
Een voorbeeld van een productie die tot stand kwam door zo’n nauwe samenwerking van tekst en visueel, is het verhaal ‘De porseleinen verstekeling’ van vorig jaar. Dat gaat over een Keniaanse man die op Schiphol was gevonden in het landingsgestel van een vliegtuig. Hugo Logtenberg, de auteur, kwam meteen naar ons toe met de vraag: hoe moet ik dit vertellen? Er was geen beeld van deze man. Doordat hij al zo vroeg bij ons kwam, konden we met een groep bij elkaar gaan zitten om de mogelijkheden te bespreken. Dit verhaal hebben we daardoor heel visueel kunnen brengen, met video, animaties en infographics.
Vertrouwen
Gelukkig waren er daarna veel journalisten die ‘ook zoiets’ wilden. Hoe meer collega’s naar ons toe komen om te praten, hoe beter. Wij van de designredactie moeten dan kunnen zeggen: als we beginnen met een visualisatie, is het nodig dat jij je verhaal omgooit. Negen van de tien keer vindt een journalist dat best wel lastig, want ineens vertel jij diegene wat hij of zij met het verhaal moet doen. En er komen mensen bij hem of haar in de byline, want je maakt die productie samen. Het vertrouwen in collega’s met een andere expertise moet groeien, net als het besef dat je elkaar helpt. Uiteindelijk wil je het beste eindproduct maken voor de lezer.’
Portret: Niek van Ooijen
De voorspellers 2025
Wat staat de journalistiek in 2024 te wachten? Voor de achtste keer blikken we vooruit op een nieuw jaar. Twaalf journalisten en andere mediakenners vertellen wat ze verwachten van 2025. Bekijk ze allemaal.
Over de auteur
