Vergeetachtige media: hoe een nieuwsarchief soms zomaar verloren gaat
Nieuws | Wat zegt de wetenschap?Door bezuinigingen hebben media steeds minder geld voor hun nieuwsarchieven. Een Israëlische wetenschapper zocht uit wat dat betekent voor de opslag van nieuws. Blijft alles wat online staat vanzelf bewaard?
Stel: je wilt een spraakmakende gebeurtenis uit het recente verleden onder de loep nemen. Waar begin je? Op zoek gaan naar artikelen uit kranten en tijdschriften uit die tijd is een logische eerste stap, maar een simpele Google-zoektocht geeft geen goed overzicht. En de archieven van nieuwssites of kranten? Die blijken soms moeilijk doorzoekbaar, of bevatten merkwaardige gaten.
Met de digitalisering van de media zijn de nieuwsarchieven flink veranderd. Communicatiewetenschapper Sharon Ringel, verbonden aan de Universiteit van Haifa, onderzocht hoe journalisten omgaan met nieuwsarchivering.
Archiveerkunst
Volgens Ringel zijn de nieuwsarchieven en -bibliotheken het vergeten slachtoffer van de ‘crisis van de journalistiek’. Media hebben de afgelopen jaren flink moeten bezuinigen, waarbij bibliothecarissen en archivarissen het als eerste moesten ontgelden.
Tegelijkertijd is archiveren er niet makkelijker op geworden. Het opslaan, indexeren en toegankelijk houden van papieren archieven was al een flinke klus, maar digitale media leveren nieuwe uitdagingen op. Zo moeten computerservers up-to-date gehouden worden en is het nodig om keuzes te maken. Moeten alle verschillende koppen boven de app-versie van een artikel opgeslagen worden? En wat doe je met reacties onder een artikel? Of met sociale mediaberichten van redacteuren? Verstandige archiefkeuzes maken kost tijd.
Korte termijn
Ringel wilde weten hoe media met hun archief omgaan. Ze interviewde drieëndertig journalisten en andere medewerkers van twintig Amerikaanse nieuwsorganisaties. De grootste had vijfduizend medewerkers, de kleinste zeventien. Bij ieder medium vroeg ze naar de nieuwsbibliothecaris, maar slechts drie organisaties hadden die nog in dienst. Verder sprak ze met hogere redacteuren die zicht hadden op de archiveringspraktijk van de organisatie.
Een van de geïnterviewde journalisten vertelde trots hoe hij tijdens een onderzoek zorgvuldig informatie opsloeg met behulp van archiveringtools. Toen hem gevraagd werd hoe het uiteindelijke artikel is opgeslagen, zei hij verbaasd: ‘Wat bedoel je? Het staat op de website.’
Volgens Ringel is dit typerend: journalisten weten best dat alles online zo kan verdwijnen, maar maken zich geen zorgen over wat er gebeurt met hun eigen werk. De geïnterviewden verwarden archiveren vaak met het maken van een back-up. Maar, schrijft Ringel, een back-up maak je voor persoonlijke korte termijntoegang, niet voor lange termijngebruik door een breder publiek.
Lange termijn
De kortetermijnfocus leverde journalisten al eens problemen op. Zo raakten sommige geïnterviewden artikelen kwijt nadat hun mediaorganisatie overstapte op een nieuw contentmanagementsysteem. Andere journalisten gebruiken Google om hun vroegere werk terug te vinden. Een journalist vertelde over zijn mislukte poging om zo een eigen artikel uit 2012 op te sporen. Uiteindelijk moest hij zijn eigen auteurspagina doorspitten: Google kwam niet met het resultaat op de proppen.
Uitzoomen
Het is verleidelijk om te denken dat alles op het internet goed wordt bewaard, maar dat is een misvatting, meent Ringel. Denk bijvoorbeeld aan faillissementen, waarbij mediasites volledig uit de lucht worden gehaald. Zonder goed archief gaan alle artikelen, foto’s en items verloren. Volgens Ringel kan het gebrekkige bewaarbeleid van media bijdragen aan ‘culturele vergeetachtigheid’, waarbij brokken informatie uit het collectieve geheugen verdwijnen.
Maar, schrijft Ringel, journalisten kunnen dit niet individueel oplossen. Mediaorganisaties moeten hier zelf systemen voor ontwerpen. En daar kunnen ze ook van profiteren. De journalistiek wordt soms verweten oppervlakkig of anekdotisch te zijn, maar door de oude verslaggeving toegankelijk te houden, kunnen journalisten patronen in het verleden ontdekken en zo makkelijker voorbij de waan van de dag komen.
