Live audio als Clubhouse brengt journalisten in contact met hun publiek en levert nieuwe verhalen op

Het was de hype van afgelopen winter: de app Clubhouse. Via dit sociale netwerk kun je live groepsgesprekken voeren terwijl anderen meeluisteren. Het doet denken aan een live podcast of een online versie van de paneldiscussies die je tegenkomt op conferenties. De hype rond Clubhouse zelf was net zo snel over als hij opkwam, maar toch is de verwachting dat live audio een blijvertje is. En het biedt kansen voor de journalistiek.

Hoewel de populariteit van Clubhouse de afgelopen maanden is afgenomen (volgens  Sensor Tower, dat analyseert hoe vaak apps worden gedownload, werd de app in februari 9,6 miljoen keer gedownload en in april nog maar 900.000 keer), heeft de app nieuwe kansen en mogelijkheden voor de journalistiek met zich meegebracht. Mensen kunnen op een laagdrempelige manier met elkaar in gesprek over specifieke onderwerpen en het publiek kan niet alleen meeluisteren, maar ook deelnemen aan het gesprek. De journalistiek is al een tijd op zoek naar manieren om het publiek te betrekken bij hun werk en live audio biedt die mogelijkheid.

Dat hoeft niet op Clubhouse zelf, want de platforms die veel mensen al gebruiken omarmen één voor één live-audio. Zo heeft Twitter sinds kort Spaces, werkt Facebook aan een vergelijkbare functionaliteit, verdiept LinkedIn zich in de mogelijkheden en komt Spotify met een kopie van Clubhouse. Allemaal binnen de bestaande apps. Wat een paar jaar geleden gebeurde met Snapchat Stories, de na-een-dag-verdwijnende content die sindsdien op verschillende platformen te vinden is, gebeurt nu met live audio.

Napraten met lezers

Dat dat journalistieke kansen biedt, merkte freelance journalist Jan Daalder. Hij schreef voor NRC verschillende artikelen over Clubhouse. Tijdens het schrijven merkte één van de geïnterviewden op dat Clubhouse perfect is voor de journalistiek, omdat je er bijvoorbeeld met lezers kunt napraten over het meest interessante stuk van die week.

Daalder ging met deze suggestie aan de slag, samen met collega Reinier Kist. ‘We hadden geen idee hoe je een gesprek op Clubhouse organiseerde, dus zijn we dat eerst gaan uitzoeken. Met een outline van de onderwerpen die we wilden bespreken, begonnen we vervolgens aan een Clubhouse-sessie over Clubhouse’, vertelt Daalder. Ondanks de goede voorbereiding ging het gesprek al snel een heel andere kant op. ‘Er gebeurden dingen die zoveel interessanter waren dan we hadden bedacht. Er zat bijvoorbeeld een politicus van Code Oranje in het publiek en diens partij gebruikte Clubhouse actief in de campagne. Daarnaast was er een vrouw die kritiek had dat er in de gesprekken altijd alleen maar mannen op het podium zaten en dat was ook in onze sessie het geval. Daardoor ontstond er een heel nieuw gesprek.’

Waardevol voor de journalistiek

Na afloop is Daalder een aantal mensen die meededen op gaan zoeken op LinkedIn om zo zijn netwerk verder uit te breiden voor toekomstige verhalen. ‘Het leverde allemaal nieuwe invalshoeken op’, concludeert hij.

Ook voor het publiek heeft het meerwaarde, volgens Daalder: ‘Tijdens de sessie zei een trouwe NRC-lezer dat ze ver buiten de Randstad woonde en daardoor niet aanwezig kon zijn bij de bijeenkomsten die de krant weleens in Amsterdam organiseert. Op deze manier kon dat wel, op een heel laagdrempelige manier.’

The New York Times organiseerde drie jaar geleden bij wijze van experiment conference calls waarin journalisten in gesprek gingen met lezers. In feite biedt een sessie in Clubhouse of op Twitter Spaces dezelfde mogelijkheid, en maakt zo’n app het nog iets makkelijker. Het Britse Tortoise houdt wekelijks een openbare redactievergadering op Zoom, waar abonnees aan deel kunnen nemen. Live audio zou daar van toegevoegde waarde bij kunnen zijn. Het is een handige manier om verhalen en inzichten uit je publiek op te halen en de kloof tussen lezers en journalisten te verkleinen.

Napraten over sport

Een specifieke toepassing van live audio die inmiddels populair begint te worden, is het napraten over sportwedstrijden. Doordat de napraatsessies gekoppeld zijn aan een live evenement, past dit perfect bij elkaar: de urgentie is hoog en het publiek is tegelijkertijd met het onderwerp bezig. Spotify nam dit voorjaar de startup achter Locker Room over, een dienst die precies dit faciliteert. Daarmee wordt live audio onderdeel van Spotify, maar wel met een heel duidelijke, inhoudelijke focus. De functie zal onder de naam Spotify Greenroom worden toegevoegd aan de audiodienst en naast sport ook gesprekken over muziek faciliteren.

Jan Daalder denkt dat hier voor Nederlandse nieuwsredacties ook kansen liggen, al is het afwachten hoe snel ze het oppakken. ‘De Volkskrant heeft na een aantal jaar nog steeds geen fatsoenlijke podcaststrategie, laat staan dat Nederlandse media live audiosessies gaan hosten. Ik heb wel tegen de hoofdredactie van NRC gezegd dat ze dit vaker zouden moeten doen en de eerste reacties waren positief’, zegt hij.

Openstaan voor het onverwachte

Wat zijn de beste thema’s voor een sessie op Clubhouse? ‘De onderwerpen waarvan je weet dat ze op Twitter tot discussie leiden, lenen zich er goed voor. Als je een klein groepje met welbespraakte sprekers regelt die de conversatie levend kunnen houden op momenten met minder publieksinteractie, dan komt het eigenlijk wel goed. Je moet het niet te strak voorbereiden en openstaan voor het onverwachte. Dat maakt het voor de journalistiek toegankelijk én interessant’, aldus Daalder.

Foto: William Krause