Andrew Makkinga: ‘Maak eens een groepsfoto van de hoofd- en eindredactie’
Nieuws | De VoorspellersAndrew Makkinga (42) is journalist en presentator van het culturele radioprogramma Kunststof.
‘Ik hoop in de journalistiek volgende jaar meerstemmigheid te zien. Voor mij begint dat met de vragen: wat weet je niet en hoe kun je onderzoeken wat het is wat je niet weet?
Makkelijke frames
Een aantal gebeurtenissen legt wat mij betreft bloot hoe weinig meerstemmigheid er echt is doorgedrongen in de journalistiek. De Amerikaanse verkiezingen bijvoorbeeld. Talloze artikelen zijn er verschenen over het ongemak dat kiezers massaal stemmen op een populist. Maar hoe vaak is witte superioriteit als ideologie serieus in een krant opgeschreven in Nederland? Dat white supremacy een deel is van de Amerikaanse geschiedenis dat zich nu manifesteert? En kijk wat er gebeurde na 7 november in Amsterdam. De redactie van het Parool moet een mea culpa doen voor eenzijdige berichtgeving. Onbewust verliest de journalistiek zich in makkelijke frames, verankerd in vooroordelen of onwetendheid.
Wie ik wel fantastisch vond is Lamyae Aharouay van NRC bij de vragen aan premier Schoof, omdat ze zo feitelijk en scherp bleef. Schoof is een witte man die niet doorheeft dat wat hij zegt enorm problematisch is voor de Amsterdammers met een biculturele achtergrond. En toen iemand, in dit geval een vrouw van kleur, hem een aantal vragen stelde, zakte hij gewoon door het ijs. Door Schoof te vragen hoeveel Marokkaanse jongeren het betrof en daarna naar de Maccabi-supporters te verwijzen, liet ze liet zien hoe moeilijk hij het vond om slecht gedrag bij de ene groep te veroordelen in vergelijking met de andere. Laten we ervoor zorgen dat Lamyae niet de enige is die in staat is de juiste vragen te stellen in een polariserende samenleving.
Aharouay ondervroeg Schoof over zijn uitspraak na 7 november dat we een integratieprobleem hebben
Welk gesprek voeren we liever niet op de redactie, en waar komt dat ongemak vandaan?
Zo kom ik toch weer uit bij het belang van diversiteit en inclusie. Journalistiek werkt als mensen zich herkennen in de verhalen die je brengt. Dat wordt lastig als je op een redactie te weinig mensen hebt die verschillende perspectieven ter tafel brengen. Ik doel niet alleen op biculturaliteit, het geldt ook voor jongeren, of mensen uit de regio. Laatst wees iemand mij erop dat in Europa 26 procent van de bevolking een fysieke beperking heeft. Ik schaam me een beetje, want daar heb ik dan weer weinig oog voor gehad.
Ongemak opzoeken
Ik zou alle redacties willen uitnodigen een groepsfoto te maken van hoofd- en eindredactie – de plekken waar wordt bepaald of een verhaal de moeite waard is en hoe het wordt verteld. En op basis van die foto een gesprek te voeren: wat betekent wat we zien voor de verhalen die we publiceren? Voor de taal die we bezigen? Er rust een taboe op het gebruik van het woord fascisme, hoe zit dat? Welk gesprek voeren we liever niet op de redactie, en waar komt dat ongemak vandaan? Als de journalistiek relevant wil blijven, moet ze niet bang zijn om het ongemak op te zoeken bij zichzelf.
Een vriend van mij is oncoloog in een ziekenhuis in Amsterdam. Hij heeft aan zijn collega-oncologen een presentatie gegeven waarin hij twintig huidtypes liet zien met afwijkingen. Alle huidtypes waarbij de oncologen afwijkingen konden herkennen waren wit, de types waarbij dat niet lukte, waren zwart of gekleurd. Toen hij de collega’s daarmee confronteerde, waren die mannen hevig geschrokken. De data leggen het probleem direct bloot. Ik denk na over hoe ik dit voorbeeld kan vertalen naar de journalistiek.’
Portret: Niek van Ooijen
De voorspellers 2025
Wat staat de journalistiek te wachten? Voor de achtste keer blikken we vooruit op een nieuw jaar. Twaalf journalisten en andere mediakenners vertellen wat ze van 2025 verwachten. Bekijk ze allemaal.
Over de auteur
