Rennie Rijpma (AD) las het boek van Katharine Graham: ‘Ik spiegel me graag aan haar’

Rennie Rijpma is hoofdredacteur van het AD. Haar favoriete journalistieke boek is ‘A personal history’, van Katharine Graham, die in de jaren zestig uitgever werd van The Washington Post (Tip: online is de Nederlandse vertaling nog tweedehands te vinden, een aantal jaar geleden uitgegeven door LINDA boeken).

‘In 2017 kwam de film The Post uit en ik weet niet zeker of het daarvoor of daarna was, maar in diezelfde periode heb ik dit boek gelezen. Ik had wel eens van Katharine Graham gehoord en wist dat zij bijvoorbeeld betrokken was bij de publicaties rondom het Watergate-schandaal, maar dit lijvige boek doet echt een diepe, gedetailleerde duik in haar leven. Dat is zeer de moeite waard, want wat heeft die vrouw veel meegemaakt. Mensen vinden het weleens bijzonder of stoer dat ik de eerste vrouwelijke hoofdredacteur ben van het AD. Zelf voel ik het niet zo, maar zéker niet vergeleken met Katharine Graham. Toen ik voor het eerst in leidinggevende posities terecht kwam, was ik vaak de enige vrouw in het MT of in een directievergadering. Toch voelde ik me nooit alleen, want bij andere bedrijven en elders in de organisatie zaten wel veel vrouwen. Katharine was echt de enige. Op zo’n eenzame positie kun je jezelf gaan verloochenen, maar daar deed zij niet aan. Als het handig was om one of the guys te spelen, kon ze dat heel goed. Maar ze behield ook haar vrouwelijkheid en eigenheid. Daar spiegel ik me graag aan.’

Dilemma

‘Dat Katherine in die tijd aan het roer van een grote uitgeverij terecht kwam, had ermee te maken dat haar vader, die de uitgeverij had opgezet, deze overdroeg aan Katharine’s echtgenoot. Toen die kwam te overlijden, stond ze er met haar gezin alleen voor. Ondertussen nam ze het bedrijf over, in de jaren zestig, terwijl niemand dacht dat ze het kon. Ga er maar aanstaan. Hoe ze niet alleen standhield maar ook nog eens bepalend werd in het werkveld, daar heb ik veel bewondering voor. Katharine kwam uit een beschermd milieu, de hogere klasse. Ingewikkeld als je in de journalistiek werkt. We worden immers geacht een kritische blik op de wereld te hebben. Journalist word je niet per se om goede vrienden te maken met machthebbers, maar zij wás dat al. Soms moest ze dus bekenden aanpakken, als er bijvoorbeeld een bevriende politicus in opspraak raakte. Ingewikkeld natuurlijk, dat dilemma van ‘zal ik het publiceren of niet?’ Het mooiste vind ik dat ze, ondanks alle tegenwerking en toestanden, dicht bij zichzelf bleef. Tijdens het lezen vroeg ik me regelmatig af wat ik had gedaan in haar positie.

Nieuwsgierig

Ik lees graag non-fictie en vind het interessant om daarin te zien hoe bepalend je jeugd is voor hoe je in het leven staat en beslissingen neemt. Dat laten de biografieën van Steve Jobs en Michelle Obama bijvoorbeeld ook goed zien. Bij Katharine was de manier waarop haar ondernemende vader naar werk keek en de privileges die ze om zich heen zag bepalend, voor mij is het mijn nieuwsgierigheid. Van kinds af aan heb ik het al heerlijk gevonden om vooraan te staan als er iets gebeurt. Ik ben erg geïnteresseerd in mensen, hun levens en beweegredenen, wil altijd weten waarom iemand bepaalde keuzes heeft gemaakt. Iedereen die dat herkent, kan het boek van Katharine Graham vast ook waarderen.’

Foto door Marlies Wessels