Waarom het 'digital only' Financieele Dagblad de papieren krant vernieuwde

‘Drie jaar geleden was ik er nog van overtuigd dat er vijf jaar later geen papieren krant meer zou zijn,’ vertelt design director Hans Spoelman, die projectleider was van de vernieuwing, tijdens een expertsessie op Media van Morgen. ‘Nu weet ik het zo net niet meer.’

Meer achtergrondverhalen

Want de lezer wil papier. Steeds meer lezers lieten weten dat ze juist een fysieke krant willen blijven lezen. Dus besloot het FD om juist de papieren krant te vernieuwen. Het moest ‘de beste krant in het digitale tijdperk’ worden. Een krant met een een mix van nieuws en achtergronden, terwijl die achtergronden tot voor kort vooral beperkt bleven tot het weekend. ‘Lezers vroegen juist om achtergrondverhalen in de doordeweekse krant. Een openbaring voor ons, want we dachten dat mensen daar alleen in het weekend tijd voor hadden.’

Mobile first

In 2014 was de krant al overgegaan op de strategie ‘web first’. Online werd leidend, maar de krant bleef in het grote Berlinerformaat verschijnen. ‘De mindset was nog erg printgericht,’ zegt Spoelman. ‘Redacteuren zaten nog in het ritme van “ik schrijf een stukje voor pagina drie”, en onze graphics waren vaak nog gemaakt voor de krant. Online kwamen ze vaak niet goed uit.’ Vandaar dat in 2016 ‘Digital only’ volgde, waarbij het uitgangspunt écht online moest zijn. Sindsdien zijn de graphics ‘mobile first’, en niet meer ‘desktop first’. ‘We denken er goed over na hoe iets er op 360 pixels uitziet. En van mobiel kun je veel makkelijker schalen naar desktopformaat dan andersom.’ Om gemakkelijk artikelen van online in de krant te plaatsen, wordt met vijf vaste tekstlengtes gewerkt: lengte S tot en met XL. ‘Een smart workflow.’

Ontwerper van buiten

De indeling van de krant is veranderd. Geen inhoudelijke katernen als ‘economie en politiek’ en ‘ondernemen en beurs’ meer, maar een scheiding tussen nieuws en achtergrond. Op de eerste vijf pagina’s staan korte stukjes die de achtergrondverhalen samenvatten, zodat je ook in heel weinig tijd de hele krant kunt lezen. ‘Superieur overzicht’, noemt Spoelman dat. De Poolse ontwerper Jacek Utko, die eerder betrokken was bij een vernieuwing van Het Parool, werd benaderd om de vernieuwing in goede banen te leiden. Geen gemakkelijke beslissing, zegt Spoelman, ‘want we moesten eigen mensen passeren.’ Een van de lessen is volgens hem dat je je eigen medewerkers nooit teveel bij een vernieuwing kunt betrekken. ‘En blijf uitleggen waarom je doet wat je doet, welke keuzes je maakt en waarom.’
Beeld: Paul Sijm