Elke mbo’er een stem!
Met Studio MBO kunnen studenten op het mbo zelf aan de slag met het maken van een journalistiek product, want ook hun verhaal verdient aandacht. Met Studio MBO en de Contentkist hebben journalisten én docenten burgerschap en Nederlands alles in handen om het belang van journalistiek praktisch en invoelbaar te maken. Studenten maken in de les hun eigen item: een stap naar een echt inclusief medialandschap.
De representatie van jongeren
Studio MBO is het platform en lespakket waarmee journalisten en docenten burgerschap journalistiek praktisch maken voor mbo-studenten. Studenten leren de basis van het werken als journalist, vormen een redactie en maken een productie die dicht bij hen staat. Zo komt het gesprek op gang, leren jongeren elkaar en de samenleving beter begrijpen en doen ze belangrijke nieuwsvaardigheden op. Een start van representatie van jongeren op het mbo in media.
De oplossing
- Voor de journalist
De journalistiek is steeds meer een bubbel, gemaakt door en voor hoogopgeleide Randstedelingen. Dat moet anders. Studio MBO passeert het algoritme en is een brug tussen de journalistieke redactie en mbo-studenten, die structureel niet gehoord, gezien en gerepresenteerd worden. Durf jij als gastdocent een mbo-school in te gaan met jouw nieuwsgierigheid en expertise? Breek de bubbel en geef gastlessen over nieuws en journalistiek. Ontdek zo het gesprek met jonge mensen die je gewoonlijk niet bereikt. Welke verhalen zien zij in hun omgeving? Wat gebeurt er als zij met journalistiek hun wereld bevragen?
- Voor de mbo-docent burgerschap
Maak kennis met een praktisch lespakket, zowel kant-en-klaar als met ruimte voor eigen inbreng, waarmee docenten burgerschap in drie lessen studenten een journalistiek interview laten maken: in podcast, video of artikel. Het resultaat kun je inzetten bij portfolio-examinering van het vak, zoals vanaf schooljaar 2026/2027 verplicht wordt gesteld. Graag een gastles van een journalist? Die hebben we! Ervaren journalisten met een hart voor jongeren en een Contentkist (vol handig materiaal) komen graag met jou de lessen onvergetelijk maken. - Voor mbo-studenten
Op het mbo leert meer dan een derde van de studenten hun vak. Veel mbo-studenten herkennen zichzelf niet in traditionele media en snacken liever content dat naar hen toe komt. Wat gebeurt als zij een stem krijgen in de Nederlandse journalistiek? Met praktische lessen, gebouwd op journalistieke waarden, gericht op vaardigheden, geven we jongeren op het mbo die stem, voor nu en straks.
Op studiombo.com vind je alles: lesplannen voor drie lessen of een workshop, een handleiding voor journalisten en onze contactgegevens om een mbo binnen te stappen.
Overbrug de kloof tussen journalistiek en jongeren: stap de klas in
Journalist: Stap een mbo-klas in
Ga met Studio MBO onderbouwd het klaslokaal in om de waarde van journalistiek binnen de democratie en het drukke medialandschap te laten ervaren. Dit is co-creatie: met jouw expertise kom je iets brengen, maar samen ontstaat er meer.
Mbo-docent: Zet die telefoon in voor eigen verhalen
Het lespakket van Studio MBO levert een kant-en-klare praktijkgerichte invulling van de portfolio-examinering die per schooljaar 2026/2027 wordt gevraagd. Studenten gaan zelf aan de slag met een journalistiek interview en leren kritisch nadenken over nieuws, media en het vertellen van hun eigen verhaal.
Mbo-student: laat je horen
Met Studio MBO maak je in een paar lessen kennis met journalistiek en ga je het zelf doen. Welke verhalen moeten volgens jou echt verteld worden? Jouw perspectief is welkom. Jij hebt de microfoon al in je zak – laat je stem horen en ontdek elkaars verhaal.
Projectverloop
Studio MBO is tot stand gekomen tijdens de SVDJ Incubator. Professionals van binnen en buiten de journalistiek werkten aan innovatieve oplossingen voor collectieve uitdagingen binnen de Nederlandse journalistiek.
In 2025 was de hoofdvraag: ‘Hoe betrek je het publiek bij de journalistiek?’
Het programma duurde 9 maanden en werd opgedeeld in 3 fases: Discovery, Ideation en Development. In elke fase stonden verschillende experimenten en onderzoeken centraal. Zo zag het traject van Studio MBO eruit:
Fase 1: Discovery
In de Discovery-fase onderzochten we met deskresearch en diepte-interviews met de doelgroep waarom jonge mensen afhaken bij nieuws. Vooral jongeren op het mbo blijken zich niet herkennen in traditionele journalistiek. Hier kwamen de empathy map en user needs uit voort. Nieuwsmijding is een gevolg. Ze krijgen zelden een stem in het publieke debat, terwijl juist zij kwetsbaar zijn voor desinformatie en uitsluiting. Kansenongelijkheid blijft zo groeien. Bestaande mediawijsheidsprogramma’s richten zich op primair- en voortgezet onderwijs, waardoor de kloof tussen journalistiek en vakmensen in opleiding nog groter wordt.
We zagen een kans: journalistiek integreren in het vak burgerschap. Zo kunnen jongeren niet alleen leren over nieuws, maar zelf oefenen met bronnenonderzoek, waarheidsvinding en interviewen: vaardigheden die bijdragen aan nieuwsvaardigheid en actief burgerschap.
Fase 2: Ideation
In de Ideation-fase draaide het om de vraag hoe dat er in de praktijk uit kan zien. Zo onderzochten we of het mbo wel zit te wachten op journalistiek. We ontdekten dat docenten overvraagd zijn, terwijl het vak burgerschap steeds strengere wettelijke eisen krijgt (zie ook Portfolio). We spraken succesvolle verbinders zoals Krant van de Buurvrouw, StampMedia en Omroep Zwart. Het Digital News Report (Commissariaat voor de Media) bevestigde de noodzaak tot sectoroverstijgende initiatieven.
Via brainstorms ontstond het concept Studio MBO: lessen waarin studenten hun eigen verhalen maken over thema’s uit hun leefwereld. De opzet is laagdrempelig, praktisch en gebaseerd op co-creatie. In twintig pilotlessen met 250 studenten, van Groningen tot Schiedam en samen met OPEN Rotterdam zagen we dat herkenning, taal en gelijkwaardigheid cruciaal zijn om jongeren te activeren.
Fase 3: Development
Tijdens de Development-fase werkten we het programma verder uit tot een toepasbaar product: een lespakket met opdrachten en context, een handleiding voor docenten en journalisten en een propositie voor redacties die structureel contact willen leggen met mbo-studenten. Studio MBO is geen eindproduct, maar een middel om journalistiek en onderwijs duurzaam te verbinden. Er is momentum: het Commissariaat voor de Media en Beeld & Geluid roepen op tot sector-overschrijdende oplossingen. Vanaf 2026 is burgerschap een verplicht examenonderdeel en biedt een concreet handvat om nieuwsvaardigheid structureel te verankeren in het onderwijs én de journalistieke praktijk.
Passeer het algoritme en kom met de klas in gesprek – reken maar dat je nieuwe verhalen ophaalt
Impressie
Open source
Alles wat tijdens de SVDJ Incubator is ontwikkeld, is open source. De eindresultaten op deze pagina, maar ook alle lessen die daartoe hebben geleid.
Iedereen mag met de ideeën en oplossingsrichtingen die voortgekomen zijn uit het programma aan de slag. Je kunt ze zelf uitproberen, maar juist ook verder ontwikkelen om zo kansrijke producten en diensten te creëren voor de journalistieke sector.
Heb je hier vragen over of wil je meer informatie opvragen over een specifieke oplossing? Neem contact met SVDJ op door te mailen naar info@svdj.nl of te bellen naar 070 361 71 11.
Ga naar studiombo.com of download hier alle documenten van Studio MBO:
- Studio MBO – LES 1
- Studio MBO – LES 2
- Studio MBO – LES 3
- Studio MBO – Lespakket
- Studio MBO – Lespakket Werkboek
- Studio MBO – Workshop (PDF)
- Studio MBO – Workshop (PPT)
- Studio MBO – Workshop Werkboek
- Studio MBO – Gids voor journalisten
- Studio MBO – Portfolio-examen-eisen zoektocht
- Studio MBO – Achtergronden en bronnen
- Studio MBO – Verdieping voor docenten
Het team
Studio MBO bestaat uit vijf deelnemers van de SVDJ Incubator 2025.
Laura: journalist. ‘De verhalen die we vertellen geven onze wereld vorm. Laten we jongeren de kans geven hun eigen journalistieke verhaal te vertellen.’
Marten: oprichter Spot TV. ‘Als maatschappelijk werker zie ik hoe belangrijk het is om naar mensen te luisteren en hen te betrekken. Als ondernemer vertaal ik dit naar de mediawereld.’
Karen: journalist. ‘I eat stories for breakfast, maar dit geldt niet voor iedereen. Wat doet dit met de journalistieke sector en gemeenschappen als verhalen minder gedeeld worden?’
Stephanie: illustrator/designer. ‘Design én journalistiek vragen om een helder verhaal met impact. Ik wil deze werelden verbinden en met beeld en verhaal maatschappelijke thema’s dichterbij brengen.’
Rebecca: contentspecialist tekst/audio. ‘Ik maak verhalen die ertoe doen en bijdragen aan verbinding. Zo zet ik me in voor groepen die veel te vertellen hebben, maar weinig gehoord worden.’
SVDJ Incubator
De SVDJ Incubator is een programma gericht op het creëren van innovatieve oplossingen voor uitdagingen binnen de journalistiek.
In dit innovatieprogramma vormen deelnemers multidisciplinaire teams. Deze teams krijgen de ruimte om betaald te werken aan oplossingen.
Binnen de SVDJ Incubator richten we ons volledig op gedeelde vraagstukken uit de journalistieke sector. Elke ronde staat er één thema/journalistiek probleem centraal. Deze thema’s worden gekozen door het SVDJ en onderbouwd door onderzoek en input uit de sector zelf.
In 2025 bogen we ons over de vraag: ‘Hoe betrek je het publiek bij de journalistiek?’ Lees ook het overkoepelende antwoord wat voortkwam uit deze editie.
SVDJ Incubator