Over het onderzoek

Het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek voerde onderzoek uit naar de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart. Negen gemeenten werden onderzocht, van Amsterdam tot Smallingerland, waarbij we keken naar nieuwsgebruik, nieuwsaanbod en stemgedrag. Het onderzoek geeft inzicht in de rol die lokale media spelen bij de verkiezingen, hoe lokaal nieuws wordt geconsumeerd en in hoeverre media(gebruik) van invloed is op stemgedrag. Het onderzoek is uitgevoerd in samenwerking met LJS Nieuwsmonitor, Vrije Universiteit Amsterdam en Hogeschool Windesheim.

Zijn Spakenburgers geïnteresseerd in de lokale politiek van de gemeente Bunschoten? Wordt het stemgedrag in Nijmegen bij de komende gemeenteraadsverkiezingen beïnvloed door verhalen uit de lokale media? En wat wordt in aanloop naar 21 maart beter gelezen door inwoners van Roermond: de stukken van de onderzoeksjournalisten van het regionale dagblad De Limburger of de Facebookpagina van de LVR, de lokale partij van de voor corruptie veroordeelde Jos van Rey?

Op deze en andere vragen levert een nieuw onderzoek van het Stimuleringsfonds de antwoorden. We onderzochten de relatie tussen nieuwsaanbod, nieuwsgebruik en stemgedrag. Hiervoor duiken we in 8 gemeenten die het Fonds in de afgelopen vijf jaar al eens onderzocht en betrekken we tevens de stad Enschede, waar een unieke combinatie van dagblad en lokale omroep samenwerkt binnen de Newsroom Enschede. Naast hun inwonertal hebben we de gemeenten geselecteerd op hun politieke signatuur: rechts, links, christelijk, lokaal of een combinatie hiervan. Afgezien van bovengenoemde gemeenten nemen we verder nog een kijkje in Langedijk (onder de rook van Alkmaar), Smallingerland (hoofdplaats: Drachten), Almere, Rotterdam en Amsterdam.

In de praktijk valt dit project uiteen in een aantal deelonderzoeken. In de weken voorafgaand aan de verkiezingen en direct erna krijgt in elke gemeente een representatieve groep inwoners een vragenlijst van Kantar Public voorgelegd over hun belangstelling voor lokale politiek en (lokaal) mediagebruik. Hoe betrokken voelen inwoners zich bij de gemeente en wat ziet de burger als het hete hangijzer bij de komende  verkiezingen? Wat heeft hij de laatste keer gestemd, wat gaat hij 21 maart stemmen? Spelen landelijke en lokale media en een rol bij het stemgedrag of zijn familie, vrienden en social media juist doorslaggevend?

De antwoorden op deze en andere vragen worden gekoppeld aan twee soorten aanbodsonderzoek, waarbij LJS Nieuwsmonitor en studenten journalistiek van Hogeschool Windesheim nieuwsberichten van landelijke en lokale media inventariseren. Zij speuren websites, Facebook, radio, televisie en de krant af op zoek naar verkiezings- en ander nieuws.

Uitgevoerd door